Upamiętnienie pierwszego litewskiego kapitana statku

Kapitan J. Andžejauskas, który zginął tragicznie w porcie w Lipawie w 1938 r., został pochowany na dawnym cmentarzu miejskim w Kłajpedzie na terenie obecnego Parku Rzeźby, który został zdewastowany podczas II wojny światowej i w okresie sowieckim.

Według K. Povilaitisa, dokładne miejsce pochówku kapitana nie jest znane. Członek Stowarzyszenia „Weterani Morscy” proponuje, aby w porozumieniu z historykami, architektami i politykami postawić na cmentarzu znak upamiętniający pamięć kapitana – rzeźbione popiersie, tablicę pamiątkową z jego biografią lub inny znak.

„Myślę, że należałoby przypomnieć mieszkańcom Kłajpedy, zwłaszcza młodzieży i gościom miasta, że w latach niepodległości, oprócz słynnego pierwszego kapitana portu Liudvikasa Stulpinasa, Litwa miała również wybitnego towarzysza, kapitana Juozasa Andžejauskasa, który wykonał ogromną pracę w dziedzinie morskiej” – mówi K. Povilaitis, były przewodniczący Grupy Sterującej ds. upamiętnienia pamięci kapitana Liudvikasa Stulpinasa.

Pytanie brzmi, jak sfinansować upamiętnienie. Według Povilaitisa, podczas rekonstrukcji nagrobka Liudvikasa Stulpinasa w latach 1988-1990 wszystkie przedsiębiorstwa i organizacje morskie były zarządzane przez sowieckich funkcjonariuszy.

Nie tylko nie wsparli oni finansowo odbudowy pomnika, ale także zniesławili Stulpinasa. Zebrano fundusze i pomnik został odbudowany.

„Jestem przekonany, że wszystkie obecne firmy morskie, z których wielu liderów otrzymało Medal Ludwika Stulpinasa, zrozumieją potrzebę i wniosą swój wkład finansowy.

Uważam, że upamiętnienie nazwisk byłych kapitanów morskich wolnej Litwy jest sprawą honoru i sumienia wszystkich mieszkańców Kłajpedy” – mówi K. Povilaitis.

Burmistrz Kłajpedy Arvydas Vaitkus zapewnił go już, że kwestia ta zostanie przedstawiona na następnym posiedzeniu grupy roboczej Rady Miasta Kłajpedy ds. upamiętnienia znanych osób, dat historycznych, wydarzeń i nazewnictwa ulic.

Osobowość godna pamięci

J. Andžejauskas był kapitanem pierwszego litewskiego statku „Jūratė”, który przypłynął do portu w Kłajpedzie w 1921 r. z naszą trójkolorową flagą.

Dainius Elertas, historyk Litewskiego Muzeum Morskiego, mówi, że wiele wiadomo o kapitanie J. Andžejauskasie. Romaldas Adomavičius, historyk Litewskiego Muzeum Morskiego, opisał wszystkie jego osiągnięcia.

Należy zbadać miejsce pochówku: przejrzeć ówczesną prasę, spróbować znaleźć krewnych, zdjęcia itp. Według historyka kapitan był dobrze znany na Łotwie, a Łotysze pisali o nim więcej niż Litwini.

Według historyka podczas porządkowania cmentarza w Kłajpedzie wyszło na jaw wiele rzeczy i szczegółów, ale nie ma żadnych dotyczących miejsca pochówku J. Andžejauskasa.

„Jedno możemy powiedzieć na pewno. Był katolikiem. Wiemy, w której dzielnicy w tamtym czasie chowano katolików.

Z informacji, które posiadamy, jego grób jest prawdopodobnie pojedynczym pochówkiem – ludzie byli chowani w rzędzie.

Bez specjalnych badań możemy powiedzieć, że został pochowany na cmentarzu w Kłajpedzie w dzielnicy katolickiej” – powiedział Elertas, dodając, że należy pamiętać o kapitanie „Jūratė”, barwnej osobowości, która była aktywna w dziedzinie żeglarstwa i wiele zrobiła dla promocji spraw morskich.

Według historyka, starał się jak mógł, aby zaszczepić Litwinom ducha morskiego.