STF stawia na pojednanie w celu rozwiązywania sporów prawnych – 30.12.2024 – Władza

O coraz częściej ucieka się do procedury pojednawczej, aby rozstrzygać spory o charakterze strukturalnym i mające konsekwencje polityczne – ruch ten nasilił się w ostatnich latach i budzi krytykę wśród prawników.

Pojednanie jest alternatywnym sposobem rozwiązywania konfliktów. Celem jest pomoc stronom w osiągnięciu porozumienia, a nie uzyskanie odpowiedzi wynikającej z orzeczenia sądu. Opcja dla tej techniki nie jest nowa, ale przynajmniej od 2020 roku Sąd Najwyższy prowadzi proces jej internalizacji.

W kwietniu rozpoczęła procedurę pojednawczą w celu rozwiązania tych problemów.

Przepisy stanowią, że rozgraniczenie musi uwzględniać obszar zajmowany w dniu ogłoszenia Konstytucji (5.10.1988). W 2023 r., ale kilka miesięcy później. Sprawa ponownie trafiła do STF.

Tworząc komisję do omówienia tej kwestii, Gilmar Mendes stwierdził, że kontrowersja ta „nie zostanie rozwiązana samą decyzją sądu” oraz że „zwykły dialog instytucjonalny między mocarstwami okazał się niezadowalający”.

Eloisa Machado, profesor w FGV Direito SP, uczestniczyła w przesłuchaniu jako prawnik spółki Apib (Artykulacja ludności rdzennej Brazylii), zanim podmiot się wycofał. Uważa ona to postępowanie pojednawcze za „katastrofę”, ponieważ stawia ono pod znakiem zapytania prawa grup mniejszościowych, także mniejszości zasiadającej w komisji.

Postępowanie pojednawcze, twierdzi Machado, jest świetne dla właściciela Garbusa, który zderzył się z mercedesem, ale przed nim długa droga, aby dostosować ten model do procesu o zgodność z konstytucją.

„Mówimy o ochronie praw mniejszości i ustawodawstwie, które prowadzi do dekonstrukcji orzeczenia Sądu Najwyższego. Czy jest to postępowanie pojednawcze, czy sąd bez uprawnień do narzucania swojego orzeczenia?”, mówi.

Ramy czasowe nie są jedyną kwestią skierowaną w ostatnich miesiącach do postępowania pojednawczego. A, a, a nawet przejść tę samą procedurę prawną.

Sąd natomiast zatwierdził już umowy dotyczące e (podatku od obrotu towarami i usługami).

Wprowadzanie alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów przyspieszyło od 2020 r. wraz z wydawaniem uchwał ustanawiających ośrodki osiągania porozumień w sądzie i promowania współpracy z innymi organami wymiaru sprawiedliwości.

Panel prowadzony przez nas pokazuje, że od 2015 roku sąd zatwierdził 46 umów w 106 procesach. Kolejnych 39 jest analizowanych, a w przypadku 21 nie znaleziono rozwiązania opartego na konsensusie. Dane nie uwzględniają wszystkich spraw skierowanych do postępowania pojednawczego, ale ukazują pewien schemat, który zaczyna się utwierdzać w sądzie.

Maria Cecília Asperti i Danieli Chiuzuli z FGV Direito SP przeanalizowali te procesy. Napisany przez nich artykuł „Supremo conciliador” ukazał się w „Revista Estudos Institucionais” i był uważany za dane do 25 lutego.

Asperti i Chiuzuli doszli do wniosku, że w niektórych przypadkach postępowanie pojednawcze przyczyniło się do pogłębienia debaty i rozszerzenia dialogu instytucjonalnego. W innych chodzi o obejście decyzji mogącej mieć skutki polityczne.

Ich zdaniem nie ma standardu związanego z rodzajem procesu kierowanego do postępowania pojednawczego. Są bardzo zróżnicowane.

W nocie sąd stwierdził, że metody oparte na konsensusie mogą być stosowane, gdy kwestia prawna, niezależnie od tego, jak obiektywna może być, ma reperkusje w konkretnych sytuacjach. Powiedział także, że każdy przypadek jest traktowany indywidualnie, zgodnie z jego specyfiką.

Zdaniem autorów, choć dyskusje toczą się w Sądzie Najwyższym, do niedawna nie dotyczyły one kwestii konstytucyjności, lecz operacjonalizacji i konfliktów międzyfederacyjnych. Twierdzą, że zmieniło się to w przypadku ram czasowych.

„W żadnym innym przypadku nie widzieliśmy propozycji negocjacji w sprawie kontroli konstytucyjności” – mówi Maria Cecília Asperti, profesor w FGV Direito SP. „Jest to bardzo dyskusyjne, bardzo problematyczne”, ponieważ dyskusja przenosi się na dziedzinę praw niezbywalnych.

Chiuzuli, badacz z tej samej instytucji, twierdzi, że negocjowanie zgodności z konstytucją jest „niezgodne z konstytucją”, a dyskusja na temat ram czasowych pokazuje rozszerzenie tego, co Trybunał robił do tego czasu.

W odpowiedzi STF stwierdziła, że ​​jedną z granic przedmiotu pojednania jest konstytucyjność. Powiedział także, że było to omawiane podczas pierwszego przesłuchania dotyczącego ram czasowych, podczas którego „rozwiedziono wszystkie wątpliwości dotyczące procedury”.

Prawnik Cassio Scarpinella Bueno, prezes Brazylijskiego Instytutu Prawa Proceduralnego, twierdzi, że postępowanie pojednawcze ma na celu osiągnięcie konsensusu, tak aby istniała równowaga i wszyscy zaangażowani widzieli zalety i wady danej kwestii.

Bueno uważa decyzję sądu o poszukiwaniu alternatywnych metod za „sensacyjną” i stwierdza, że ​​techniki te służą przekonaniu stron, że „nie jest im dobrze na świecie” i że „życie w społeczeństwie powoduje straty”.

Proceduralista uważa, że ​​przyjęcie postępowania pojednawczego w celu rozwiązywania konfliktów w zakresie Sądu Najwyższego jest pomysłem nowym, który wydaje się być dobrze przyjęty w sądzie.

Profesor prawa Insper Luiz Fernando Esteves jest jednym z tych, którzy potępiają tę inicjatywę. Esteves krytykuje fakt, że ludzie proszeni są o udział w poufnych dyskusjach, które mogą zdecydować, czy dane prawo jest zgodne z konstytucją.

„Nie widzę analogii w żadnym innym sądzie konstytucyjnym na świecie” – mówi. „STF rezygnuje z władzy lub obowiązku podejmowania decyzji i przekazuje ją stronom. Jest to nowy rodzaj„ braku decyzji ”ze strony sądu”.