„Rozwiązania Portathon 2024 – wprowadzenie alternatywnej energii do portów i sektora morskiego

Przedstawiamy 4 najlepszych zwycięzców zespoły – „KU Engineers” i „The Western Creators” z Kłajpedy, „Fjord Dwellers” z Norwegii, „Problem Solving Masters” z Kowna – zwycięskie rozwiązania technologiczne i cyfrowe zostały uznane za najsilniejsze przez międzynarodowe jury. Czterech najlepszych liderów to fundusz nagród w wysokości 4000 euro ustanowiony przez partnerów hackathonu.

Fala zielonej energii i automatyzacji

W tym roku uczestnicy mogli wybierać spośród 8 wyzwań, które przedstawionych przez Zarząd Portu Kłajpeda, Litewski Klaster Morski, Stocznie Zachodnie (VLG) Group, Ignitis Renewables, Instytut Logistyki Morskiej na Uniwersytecie Technicznym w Hamburgu, Port Oslo i Gmina Miejska Kłajpeda.

Įtematy odzwierciedlały globalne trendy w portach, logistyce, energetyce: nzautomatyzowane platformy, narzędzia cyfrowe dla portów i biznesu morskiego, a także alternatywy dla zielonej energii – wodór, biopaliwa, energia elektryczna – do wykorzystania, przechowywania i dystrybucji w portach i żegludze.

W tym roku inicjatywa starała się również odpowiedzieć na wyzwania międzynarodowego projektu Blue Supply Chains w zakresie promowania współpracy międzysektorowej oraz tworzenia i rozwoju zrównoważonych łańcuchów dostaw w Morzu Bałtyckim i portach przybrzeżnych.

Rozwiązania w zakresie wykorzystania ciepła generowanego podczas produkcji wodoru

Zarząd Portu w Kłajpedzie, który dołączył do partnerów Portathonu, uruchomił w tym roku dwa wyzwania, aby zachęcić do innowacji, które nie tylko poprawiają funkcjonowanie portu w Kłajpedzie, ale także przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju transportu morskiego.

Wyzwaniem, które przyciągnęło największe zainteresowanie entuzjastów technologii, było to, które wymagało zaproponowania alternatywnych sposobów wykorzystania ciepła odpadowego z procesu produkcji zielonego wodoru w porcie w Kłajpedzie.

Już od 2026 r. w Porcie Kłajpeda przewiduje się produkcję wodoru z wykorzystaniem energii odnawialnej.

Zespoły, które zajęły się tym tematem, wygenerowały pomysły na to, jak efektywnie wykorzystać produkt uboczny produkcji tego przyjaznego dla środowiska paliwa, a jednocześnie otworzyć nowe możliwości biznesowe.

Nawet dwa zespoły, które stworzyły rozwiązania technologiczne dla Port Authority Challenge, wygrały dzięki swoim innowacyjnym pomysłom.

KU Engineers, zespół studentów z Wydziału Technologii Morskich i Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu w Kłajpedzie (KU), przedstawił rozwiązanie, które zmniejszyłoby nadmiar 57°C (57°F) generowany podczas produkcji wodoru. Ciepło mogłoby zostać wykorzystane do kilku celów.

Po pierwsze, do ogrzewania centrum edukacyjnego obok bazy produkcyjnej. Młodzi inżynierowie zaproponowali również dostarczanie ciepłego powietrza do wentylacji i kontroli wilgotności w pobliskich magazynach terminali masowych. Stanowiłoby to alternatywę dla energii elektrycznej lub innych paliw zwykle wykorzystywanych do kontrolowania warunków przechowywania produktów wrażliwych na wilgoć.

Studenci QA zauważyli, że ciepło odpadowe z produkcji wodoru jest praktycznie darmową energią, którą można wykorzystać jako konkurencyjną alternatywę dla innych źródeł energii, jednocześnie tworząc możliwości dla nowej ścieżki handlowej i zmniejszając ślad węglowy. Oprócz zaproponowania kompleksowego rozwiązania technologicznego, zespół oszacował również, że koszt wdrożenia zwróci się w ciągu 2-3 lat.

Produkt uboczny produkcji wodoru dla rolnictwa hydroponicznego

Zwycięski zespół „Problem Solving Masters”, studenci Wydziału Inżynierii Elektrycznej i Elektronicznej Politechniki w Kownie (KTU), wygrał wyzwanie w taki sam sposób, jak przedstawiciele KU.

Innowacyjny i zrównoważony pomysł przedstawiony przez studentów z Kowna polegał na zainstalowaniu systemów upraw hydroponicznych na terenie portu, aby przezwyciężyć ciepło generowane jako produkt uboczny produkcji wodoru w porcie.

Szacują oni, że wykorzystanie zewnętrznego źródła ciepła w kontenerach ładunkowych przekształconych w farmy hydroponiczne byłoby opłacalne i zmniejszyłoby koszty utrzymania nawet o 30%.

Niewielka powierzchnia kontenerów jest idealna dla obszarów miejskich: zużywają one minimalne ilości wody, energii elektrycznej i nawozów oraz maksymalizują produkcję, zwłaszcza szybko plonujących zielonych roślin liściastych, ziół i mikrozielonych.

Autorzy rozwiązania wspomnieli, że na farmie hydroponicznej można wyprodukować do 56 kg świeżej zieleni tygodniowo. Zespół studentów KTU oszacował również, że zwrot inwestycji w taką farmę za pomocą ciepła generowanego przez produkcję wodoru zająłby około 2-3 lat.

Sieć stacji ładowania zielonej energii na morzu

Zespół Western Creators, reprezentujący VLG Group, zdecydowała, żelub firmy energetyczne „Ignitis Renewables Challenge, jak przystosować morskie farmy wiatrowe do dostarczania energii elektrycznej lub innej alternatywnej energii statkom dalekomorskim.

Firma, która przedstawiła wyzwanie, zauważyła, że rozwiązanie to przyczyniłoby się do osiągnięcia celu, jakim jest zmniejszenie o połowę emisji CO2 z żeglugi do 2050 roku.

Zespoły z Kłajpedy Rozwiązanie przedstawione przez zespół z Kłajpedy umożliwiłoby ładowanie statków energią wytwarzaną przez morskie farmy wiatrowe w specjalnych stacjach morskich.

Zespół zaproponował, w jaki sposób taka operacja mogłaby zostać przeprowadzona nawet w niesprzyjających warunkach pogodowych, w których silne falowanie uniemożliwiłoby podłączenie kabla – platforma miałaby również możliwość przesyłania energii elektrycznej za pośrednictwem pływającego urządzenia, które byłoby „chwytane” przez pokładowy dźwig z mechanizmem wychwytującym.

„Rozwiązanie zaproponowane przez The Western Creators sprawiłoby, że morska energia wiatrowa byłaby łatwo dostępna dla statków, otwierając możliwości zmniejszenia kosztów i zanieczyszczenia. Ładowanie na morzu zmniejszyłoby zapotrzebowanie na akumulatory, umożliwiając zamiast tego transport większej ilości ładunków, dzięki czemu procesy logistyczne stałyby się bardziej wydajne.

Zespół widzi możliwość dalszych ulepszeń w przyszłości. Konstrukcja mogłaby być również wykorzystywana do zaopatrywania statków w wodór lub inne zaawansowane paliwa, a sieć takich stacji mogłaby zostać opracowana w pobliżu morskich farm wiatrowych na Morzu Bałtyckim lub w innych miejscach na świecie.

Poszukiwanie nowoczesnego systemu rejestracji pasażerów małych statków dla portu w Oslo

Wśród zwycięzców hackathonu znalazł się wspólny norweski zespół „Fjord Dwellers” z Oslo Metropolitan (OsloMet) i Uniwersytetów Południowo-Wschodniej Norwegii.

W hackathonie w Kłajpedzie postanowili zmierzyć się z wyzwaniem postawionym przez port w Oslo, polegającym na modernizacji i uproszczeniu rejestracji, gromadzenia danych i integracji pasażerów czarterów i wycieczek krajoznawczych z systemami zarządzania portem.

Przedstawiciele Portu Oslo, który poszukuje innowacyjnego rozwiązania cyfrowego, zwrócili uwagę, że w portach znajduje się wiele małych statków oferujących lokalne wycieczki. Odprawa pasażerów odbywa się zwykle ręcznie, a informacje są wysyłane do portów i pasażerów pocztą elektroniczną.

Dla portu w Oslo, który rocznie przyjmuje 5 milionów pasażerów promów i osób prywatnych, zespół zaproponował dwuetapowe rozwiązanie, które eliminuje pracę ręczną, skomplikowane gromadzenie i przesyłanie danych oraz skraca czas wejścia na pokład.

Zautomatyzowane liczenie pasażerów podczas odprawy odbywałoby się poprzez skanowanie kodu QR biletu. W przypadku lotów o dużym natężeniu ruchu system czujników z czujnikami podczerwieni lub ciepła przymocowanymi do przejścia uprościłby liczenie.

Dane pasażerów przechwycone przez system byłyby automatycznie przesyłane do usług portowych, dzięki czemu korzystanie ze statystyk byłoby prostsze i bardziej dostępne.

Norweski zespół zwrócił uwagę, że sektor transportu w Oslo wykorzystuje już czujniki w autobusach i pociągach, więc nie byłoby trudno dostosować istniejący system do transportu morskiego w Oslo.

Wskazali, że to nowoczesne, zautomatyzowane rozwiązanie mogłoby zostać wdrożone nie tylko w Oslo, ale także w innych portach w Norwegii, Danii, Szwecji i na Litwie. „Podczas końcowej prezentacji firma Fjord Dwellers zademonstrowała prototyp stworzonej przez siebie zautomatyzowanej platformy danych.

„Portathon – platforma dla ekosystemu innowacji morskich

Portathon, który promuje współpracę między nauką, przedsiębiorstwami morskimi i portami oraz wspiera ekosystem innowacji, został zainicjowany przez Park Naukowo-Technologiczny w Kłajpedzie wraz z Litewskim Klastrem Morskim i jego długoterminowymi partnerami.

Tegorocznymi partnerami hackathonu są VLG Group, Zarząd Portu Kłajpeda, litewskie biuro Schneider Electric, lidera w dziedzinie cyfrowych rozwiązań do zarządzania energią i automatyzacji, oraz EU-CONEXUS, Europejski Sojusz Uniwersytetów na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Inteligentnych Miast Nadbrzeżnych.

Prawie 100 uczestników połączyło siły w Parku Naukowo-Technologicznym w Kłajpedzie.

Zespołom pomagał międzynarodowy zespół 20 mentorów – profesjonalistów z branży morskiej, automatyki, energii, cyberbezpieczeństwa, przemysłu stoczniowego, logistyki, modeli biznesowych, marketingu i innych dziedzin, reprezentujących Omega 365, VLG Group of Companies, Klaipėda Port, Schneider Electric, Ignitis Renewables, Litewski Klaster Morski, Forum Przemysłu Oceanicznego Oslofjord, Uniwersytet w Kłajpedzie, Politechnikę Hamburską, Uniwersytet Techniczny i Inżynierii Lądowej w Bukareszcie, Litewski Uniwersytet Morski, Politechnikę w Blekinge, Uniwersytet Morski w Szczecinie, Festiwale w Kłajpedzie.

Więcej informacji o hackathonie Portathon:

Projekt Blue Supply Chains, współfinansowany przez program Interreg Region Morza Bałtyckiego, pomaga stymulować przejście w kierunku zielonego i odpornego regionu Morza Bałtyckiego.