Paragwaj stawia na kontrolę inflacji i stabilność wzrostu powyżej Ameryki Łacińskiej
W lutym agencja S&P Global Ratings podwyższyła ratingi Paragwajczyków do BB+
(FOLHAPRESS) – Japońskie samochody konkurują o przestrzeń z pieszymi, którzy spieszą się, aby przejść między rezydencjami a wyrafinowanymi sklepami, dzieci rozmawiają w języku guarani, zatrzymując się w starym autobusie.
Wczesnym popołudniem w Villa Morra, dzielnicy zamożnej klasy w Asunción, stolicy Paragwaju, panuje silny upał.
Nowe budynki korporacyjne, budynki mieszkalne w budowie i intensywny ruch uliczny wydają się podsumowywać kraj, który spieszy się, by zebrać plony z wyników gospodarczych chwalonych za granicą.
W lipcu agencja Moody’s podwyższyła rating Paragwaju z Ba1 do Baa3 (z perspektywą stabilną).
Przyznanie oceny inwestycyjnej agencja przypisała „solidnemu i trwałemu” wzrostowi, który czyni gospodarkę bardziej odporną na szoki, oraz historii reform instytucjonalnych.
W lutym agencja S&P Global Ratings podwyższyła rating Paragwajczyków do BB+ – nadal na poziomie poniżej poziomu inwestycyjnego – z perspektywą stabilną; i Fitch Ratings przyznały rating BB+ (stabilny), co także oznacza, że jesteśmy o krok od uzyskania pieczęci tej agencji.
Jeden z jej menadżerów zasygnalizował, że nadal konieczne jest wzmocnienie instytucji, zwłaszcza sądownictwa, i rozwój rynku kapitałowego.
Dla porównania, w październiku agencja Moody’s poprawiła rating Brazylii z Ba2 do Ba1, z perspektywą pozytywną, ale wciąż jest o krok od uzyskania certyfikatu dobrego płatnika. Dziś we wszystkich trzech pomiarach jest o krok niżej od Paragwajczyków.
We wrześniu prezydent Lula (PT) i minister finansów Fernando Haddad spotkają się z agencjami wzmacniającymi zobowiązania fiskalne rządu.
MFW (Międzynarodowy Fundusz Walutowy) prognozuje wzrost PKB (produktu krajowego brutto) Paragwaju o 3,8% w 2024 r., a także w 2025 r., powyżej średniej dla regionu. W tym roku fundusz spodziewa się wzrostu na poziomie 2,1% dla Ameryki Łacińskiej i Karaibów oraz 1,8% dla Ameryki Południowej.
Jeśli oczekiwania się potwierdzą, choć sąsiad ucierpiał przez lata suszy, która dotknęła produkcję soi, sąsiad będzie miał średni roczny wzrost na poziomie prawie 4% przez 20 lat.
„Prawie nie mam na co narzekać” – mówi 38-letni sekretarz i kierowca aplikacji Augusto Ángel, który chroni się przed silnym upałem za pomocą tereré (mieszanki mate i wody z lodem).
„Nasza płaca minimalna [de 2.798.309 guaranis, cerca de R$ 2.000] Nie wystarczy na utrzymanie rodziny, ale zawsze znajduję coś, żeby dorobić. A ceny rzadko się zmieniają, to trochę denerwujące.
W ciągu 12 miesięcy inflacja w listopadzie wyniosła 3,4%, co było najniższym poziomem od lutego. Według lokalnego banku centralnego, jeśli chodzi o zmienność miesięczną, w sierpniu i maju wartość ta była ujemna.
Paragwajczycy są dumni z długowieczności krajowej waluty, guarani, która przetrwała osiem dekad, oraz z utrzymywania inflacji pod kontrolą, unikając chronicznego problemu w regionie.
Komentując ocenę inwestycyjną, prezydent Santiago Peña stwierdził, że pieczęć jest sygnałem dla międzynarodowych inwestorów na temat wiarygodności kraju. Często podkreśla także dobre relacje z Brazylią.
Według brazylijskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Paragwaj jest trzecią co do wielkości społecznością brazylijską za granicą, po Stanach Zjednoczonych i Portugalii, liczącą 254 tys. mieszkańców.
Bierze w nim udział João Camilo, lat 48, z Pará. Jego restauracja w Mariano Roque Alonso (mieście na obrzeżach stolicy, w którym powszechnym językiem jest portugalski) konkuruje o studentów z uczelni z regionu z innymi lokalami, które również serwują brazylijskie jedzenie.
Jest jednym z wielu Brazylijczyków studiujących medycynę w sąsiednim kraju. „Teraz rejestracja jest zablokowana, ale miesięczna opłata kosztuje praktycznie jedną trzecią tego, co płacilibyście w Brazylii, główne podatki wynoszą około 10%. Kto tu przychodzi i chce się rozwijać, ten prosperuje.”
Nieliczne zmiany w postępowaniu gospodarczym odzwierciedlają politykę. Partia Kolorado Peñy rządzi niemal bez przerwy od dyktatury Alfredo Stroessnera (1954-1989). Wyjątkiem był były prezydent Fernando Lugo (2008-2012), lewicowiec, ale będący celem impeachmentu.
Fernando Masi, dyrektor Cadep (Centrum Analiz i Upowszechniania Gospodarki Paragwaju), przypisuje dobry moment równowadze makroekonomicznej, której prawie żadnemu krajowi w regionie nie udało się utrzymać tak długo. „A sektor finansowy jest stabilny”.
Uważa on jedynie, że agencje ds. ryzyka obserwują liczby pod kątem przepływów pieniężnych, ale nie są zorientowane na stwierdzenie np., czy rynek jest atrakcyjny dla długoterminowych inwestycji zagranicznych.
„Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Paragwaju są dość słabe, w ciągu kilku lat przekroczyły 2% PKB, pomimo niskich podatków i zachęt. Istnieją problemy bezpieczeństwa prawnego, obawa o dług publiczny i korupcję”.
Według Centralnego Banku Brazylii w 2022 r. brazylijskie inwestycje w Paragwaju wyniosły 1,7 miliarda dolarów w postaci udziału w kapitale, operacji wewnątrzgrupowych, akcji, walut, depozytów i nieruchomości.
Ekonomista podkreśla, że kraj ma pod dostatkiem energii, sprzedając do Brazylii to, czego nie wykorzystuje np. z Itaipu, ale brakuje infrastruktury dystrybucyjnej. „Infrastruktura fizyczna, w tym drogi, znacznie się rozwinęła, ale jest jej niewiele”.
Wzrost gospodarczy również nie dotarł do wszystkich, co pokazuje morze prostych domów w gminie znanej jako La Chacarita, zubożałej części stolicy pomiędzy nabrzeżem a katedrą Asunción. W ostatnich latach społeczność zaczęła się otwierać, oferując wycieczki z przewodnikiem i zajęcia kulturalne.
„Wcześniej postrzegano nas jako problem i zajęło trochę czasu, zanim wszyscy zrozumieli, że to miasto jest również nasze” – mówi parkingowa María Alicia, lat 32, przy jednym z wejść do dzielnicy.
Dane INE (Narodowego Instytutu Statystycznego) wskazują, że w 2021 r. poziom ubóstwa wyniósł 26,9%, przy czym w gospodarstwach domowych, których dochód na głowę mieszkańca był niższy od kosztu podstawowego koszyka konsumpcyjnego (żywnościowego i nieżywnościowego) było około 1,95% osób, 22,4% w miastach i 34,6% na wsi.
Do 2009 roku wskaźnik ten kształtował się na poziomie powyżej 40%, od 2013 roku utrzymuje się na poziomie poniżej 30%, by w 2020 roku ponownie wzrosnąć po pandemii.
Kraj musi także stawić czoła rosnącej przestępczości. Paragwaj, który w 2021 r. nie znalazł się w pierwszej piętnastce światowego indeksu przestępczości zorganizowanej, w 2023 r. wraz z awansem PCC zaczął zajmować 4. pozycję. Według tego samego wskaźnika handel podrobionymi produktami to kolejny endemiczny rynek przestępczy w regionie.
Masi podkreśla, że częste uchylanie się od płacenia podatków i niskie dochody państwa utrudniają zwalczanie przestępczości. „Kwestia handlu narkotykami staje się sprawą ogólnokrajową, a współpraca z Brazylią jest jeszcze ważniejsza niż kwestia Itaipu. Jest co oglądać