Koncert „Niech żyją profesorowie!” na rozpoczęcie IX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Kameralnej

„Festiwal zgromadził w Kłajpedzie przedstawicieli litewskiej i łotewskiej elity muzycznej, którzy są dobrze znani fanom muzyki klasycznej.

Jesteśmy zaszczyceni, że te światowej sławy gwiazdy muzyki klasycznej zgodziły się przekazać najcenniejszą rzecz w życiu – swój czas, doświadczenie i wiedzę naszym młodym muzykom i oczywiście publiczności” – powiedziała autorka pomysłu Inga Maknavičienė.

Koncert otworzył utwór Anatolija Szenderowa „Dwie pieśni z Sulajmity”, oparty na poetyckich tekstach ze Starego Testamentu.

Anatoly Shenderov skupił się na tematyce sakralnej, wykorzystując sceny ze Starego i Nowego Testamentu oraz teksty w języku hebrajskim i łacińskim.

Zagłębił się w najstarsze warstwy kulturowe i tematy biblijne, wykorzystując elementy tradycyjnej muzyki sefardyjskiej, aszkenazyjskiej i litewskiej.

Muzyka Anatolija Shenderova została dobrze zintegrowana z europejskim kontekstem nowej muzyki, a jego utwory były wykonywane na dziesiątkach międzynarodowych festiwali muzycznych i sal koncertowych na całym świecie w Europie, Izraelu, Japonii, USA, Kanadzie, Nowej Zelandii, RPA i innych krajach.

Był również wykonywany w Kłajpedzie. Wiosna 2005 roku była szczególnie ważna dla twórców tego projektu, kiedy Uniwersytet w Kłajpedzie przygotowywał się do wydania zbioru utworów litewskich kompozytorów nr 2.

Chociaż kompozytor przyznał wszystkie prawa wydawnicze wydawnictwu w Niemczech, sam zainicjował międzynarodowe negocjacje i wyjątkowo podarował Kłajpedzie swój utwór „Dwie pieśni Sulamity” na wiolonczelę i f-nutę.

Nasz region był bliski temu kompozytorowi, więc nie tylko podarował go, ale także przybył na uroczystość inauguracji wraz z najwyższymi urzędnikami Uniwersytetu w Kłajpedzie – profesorem Stasysem Vaitekūnasem, autorem pomysłu – redaktorem naczelnym publikacji Ingą Maknavičienė i innymi ważnymi artystami, aby uczcić tak naprawdę niezwykłe wydarzenie życia kulturalnego w Kłajpedzie.

Nie moglibyśmy wyobrazić sobie tej publikacji bez wykonawców i redaktorów tego dzieła – „Dwie pieśni Sulamity” A. Szenderowa na wiolonczelę i f-nutę po raz pierwszy wykonali laureaci Nagrody Rządu w dziedzinie kultury i sztuki, profesorowie LAMT Irena USS-Armonienė i Rimantas Armonas.

Litewska publiczność nie jest rozpieszczana występami łotewskich braci w litewskich salach koncertowych, więc ten koncert był nie tylko orzeźwiającym muzycznym powiewem świeżego powietrza, ale także okazją do lepszego poznania sztuki muzycznej naszych najbliższych sąsiadów – jedynego narodu bałtyckiego, z którym jesteśmy spokrewnieni.

Pianista, profesor Juris Kalnciems, uznany wirtuoz fortepianu i słynny pedagog, nie ukrywa, że zawsze chętnie odwiedza Litwę.

Z naszym krajem łączy go wiele dawnych i obecnych więzi. Profesor wspomina, że jego związek z Litwą rozpoczął się w czasach sowieckich, kiedy odbywał służbę wojskową w Wilnie.

Na szczęście nie pozostał tu długo i został odesłany na Łotwę, gdzie przez resztę służby grał w orkiestrze. Juris Kalnciems powrócił jednak na Litwę w 1978 roku.

Wtedy to nie tylko wziął udział w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. M. K. Čiurlionisa, ale także podzielił się pierwszą nagrodą z litewskim pianistą Jurgisem Karnavičiusem.

Na koncercie w Kłajpedzie znany pianista Juris Kalnciems, profesor łotewskiej Akademii Muzycznej Jazeps Vituli, wieloletni kierownik katedry fortepianu, zaprezentował specjalny program łotewskich kompozytorów, który składał się wyłącznie z utworów profesorów Selgi Mence, Jānisa Porietisa i Ādolfsa Skulte z Wydziału Kompozycji łotewskiej Akademii Muzycznej Jazeps Vituli: Selga Mence „Autumn Vision with Drowned Bells”, Jānis Porietis „Diatonic Improvisation”, Ādolfs Skulte „Arietė”

W 1997 roku duet fortepianowy ANNO zdobył pierwszą nagrodę na Pierwszym Międzynarodowym Konkursie Duetów Fortepianowych w Kownie i obecnie regularnie koncertuje na Łotwie, Litwie, w Estonii, Polsce, Niemczech, Finlandii, Szwecji, Anglii, Francji, Hiszpanii, USA, Kanadzie, Ukrainie i innych krajach. Ponownie są nauczycielami łotewskiej Akademii Muzycznej Jazeps Vytulis – Antra i Normunds Viksnes!

23 lata temu (2001) duet był finalistą Pro Piano Recitals Series w Nowym Jorku w USA i w tym samym roku otrzymał Łotewską Wielką Nagrodę Muzyczną.

Wykonali utwór na duet fortepianowy „Night” niezwykle popularnego tureckiego kompozytora i pianisty Fazila Saya.

Obecnie łotewscy kompozytorzy komponują i dedykują utwory duetowi fortepianowemu ANNO. Często słyszeliśmy imponujące kompozycje Andrisa Vecumnieksa, Selgi Mence, Jurisa Karlsonsa i innych kompozytorów dla dwóch pianistów na jednym lub dwóch fortepianach w Kłajpedzie na międzynarodowych festiwalach muzyki kameralnej Impressions. Szczególnie cieszy fakt, że zespół regularnie włącza do swoich programów koncertowych utwory litewskich kompozytorów V. Barkauskasa, G. Kuprevičiusa i innych.

W tym roku pianiści koncertowali również na nowym międzynarodowym festiwalu „Celestial Keys: Fusions and Metamorphoses of Spiritual Cultures” w Neryndze.

Zainspirowani ideą tego festiwalu, pianiści włączyli do programu swojego koncertu w Kłajpedzie utwór Johanna Sebastiana Bacha „Zmiłuj się nade mną, Panie Boże” (zaaranżowany na 2 pianistów przez Reinhardda Febela).

Wielu młodych pianistów i nauczycieli z różnych krajów zna profesor Tamarę Podubnaję (Long Island Conservatory, Nowy Jork, USA) jako promotora, członka jury i przewodniczącą międzynarodowych konkursów w Bułgarii, Hiszpanii, Szwecji, Niemczech i USA.

Nie jest to jej pierwsza wizyta na Litwie. Jest dobrze znana uczestnikom projektu Uniwersytetu w Kłajpedzie „Dodatkowy aspekt przygotowania pianistów do międzynarodowych konkursów: otwarte kursy mistrzowskie i lekcje”, którzy w tym roku szczególnie aktywnie uczestniczą w seminariach prowadzonych przez profesor.

W koncercie wykonała drugą część Adagia z Sonaty f-moll KV33 Mozarta, Kinderszenen/Sceny z dzieciństwa op. 15 Schumanna (zbiór trzynastu utworów fortepianowych) oraz Walc As-dur op. 42 Chopina.

„Czapki z głów, panowie – przed wami geniusz!”. Tymi słowami Schumann rozpoczął artykuł o 17-letnim Chopinie, wówczas nieznanym kompozytorze.

Przepowiednia Schumanna spełniła się: Chopin stał się jednym z najbardziej znanych i charakterystycznych kompozytorów romantycznych. Podobnie jak Stanisław Moniuszko, uważany jest za klasyka polskiej muzyki narodowej.

Finałem koncertu było wykonanie przez Irenę i Rimantasa Armonasów Madrygału na wiolonczelę i fortepian hiszpańskiego kompozytora muzyki klasycznej Enrique Granady oraz Suity hiszpańskiej na wiolonczelę i fortepian kubańskiego pianisty i kompozytora Jouaquina Nin y Castellanos.

Koncert mistrzowsko poprowadziła znana aktorka Regina Šaltenytė. Publiczność i organizatorzy koncertu są jej bardzo wdzięczni za wyjątkowo mocną i wszechstronną prezentację utworów i wykonawców.