Japonia chce wypróbować 4-dniowy tydzień pracy. Tyle tylko, że Japończycy mają głęboko zakorzeniony kult pracy i odmawiają

Japonia stara się zaradzić niepokojącemu niedoborowi siły roboczej, przekonując więcej osób i firm do przyjęcia czterodniowego tygodnia pracy.

Japoński rząd po raz pierwszy wyraził poparcie dla krótszego tygodnia pracy w 2021 r. po tym, jak ustawodawcy poparli ten pomysł. Jednak koncepcja ta nie przyjęła się; według Ministerstwa Zdrowia, Pracy i Opieki Społecznej około 8% firm w Japonii pozwala pracownikom na wzięcie trzech lub więcej dni wolnych w tygodniu.

Rząd rozpoczął kampanię „reformy stylu pracy”, która promuje krótsze godziny pracy i inne elastyczne rozwiązania, wraz z ograniczeniami nadgodzin. Ministerstwo Pracy zaczęło oferować bezpłatne porady, dotacje i historie sukcesu jako dodatkową motywację.

Departament nadzorujący nowe usługi wsparcia dla biznesu twierdzi, że do tej pory zgłosiły się tylko trzy firmy, co ilustruje wyzwania stojące przed inicjatywą.

W szczególności, z 63 000 pracowników Panasonic Holdings Corp., którzy kwalifikują się do czterodniowych programów u producenta elektroniki i jego spółek grupy w Japonii, tylko 150 pracowników zdecydowało się na skrócony program.

Oficjalne poparcie rządu dla lepszej równowagi między życiem zawodowym a prywatnym stanowi wyraźną zmianę w Japonii, kraju, którego renomowana kultura pracy przyczyniła się do ożywienia gospodarczego i wzrostu gospodarczego po II wojnie światowej.

Ciężka praca jest normą. Chociaż 85% pracodawców twierdzi, że daje pracownikom dwa dni wolnego w tygodniu, istnieją prawne ograniczenia dotyczące nadgodzin, które są negocjowane ze związkami zawodowymi i wyszczególnione w umowach.

Jednak niektórzy Japończycy pracują w nadgodzinach, których nie zgłaszają, ani nie oczekują rekompensaty.

Niedawno opublikowana rządowa książka na temat karoshi, japońskiego terminu oznaczającego „śmierć z przepracowania”, pokazuje, że Japonia odnotowuje co najmniej 54 takie zgony rocznie.

„Poważni, sumienni i ciężko pracujący” ludzie w Japonii mają tendencję do tworzenia więzi z firmami, w których pracują, a japońskie programy telewizyjne i komiksy manga często koncentrują się na miejscu pracy, pisze Tim Craig, autor książki „Cool Japan: case studies from Japan’s cultural and creative industries”.

„Praca jest tutaj ważną kwestią. To nie tylko sposób na zarabianie pieniędzy, choć i to się zdarza” – powiedział Craig, który wcześniej wykładał w Doshisha Business School i założył firmę wydawniczą i tłumaczeniową BlueSky Academic Services.

Niektórzy urzędnicy uważają, że zmiana tego sposobu myślenia jest niezbędna do utrzymania rentownej siły roboczej, ponieważ według prognoz rządowych populacja w wieku produkcyjnym spadnie o 40% do 2065 roku, do 40 milionów z 74 milionów obecnie.

Akiko Yokohama, która pracuje w Spelldata, małej firmie technologicznej z siedzibą w Tokio, która pozwala pracownikom pracować według czterodniowego harmonogramu, bierze wolne w środy, a także w soboty i niedziele. Dodatkowy dzień wolny pozwala jej uczesać się, wziąć udział w innych spotkaniach lub pójść na zakupy.

„To trudne, gdy nie pracujesz pięć dni z rzędu” – powiedziała Yokohama.

Jej mąż, pośrednik w obrocie nieruchomościami, również ma wolne środy, ale pracuje w weekendy, co jest powszechne w jego branży. Yokohama powiedziała, że pozwala to parze na rodzinne wycieczki w środku tygodnia z dzieckiem w wieku szkolnym.

Fast Retailing Co, japońska firma, która jest właścicielem Uniqlo, Theory, J Brand i innych marek odzieżowych, firma farmaceutyczna Shionogi & Co oraz firmy elektroniczne Ricoh Co i Hitachi również zaczęły oferować czterodniowy tydzień pracy w ostatnich latach.

Krytycy rządowego pomysłu twierdzą, że w praktyce ludzie pracujący według czterodniowego harmonogramu często pracują równie ciężko za mniejsze wynagrodzenie. Ale są też oznaki zmian.