Dlaczego wzdrygamy się, gdy drapiemy ścianę lub gdy kreda rysuje deskę?
Lub gdy widelec drapie talerz. Nieznośny hałas wywołuje prymitywną reakcję w naszym mózgu.
Niekomfortowe uczucie spowodowane niektórymi dźwiękami – takimi jak odgłos przesuwania paznokciem po ścianie, drapania kredą po desce lub widelcem drapiącym po talerzu – jest nieprzyjemnym doświadczeniem, które choć dotyka niektórych bardziej niż innych, jest uniwersalne.
Te nieznośne dźwięki powodują automatyczne reakcje, które obejmują gęsią skórkę, napięcie mięśni, a nawet potrzebę zakrycia uszu. Ale dlaczego tak reagujemy?
Ewolucja i alarm dźwiękowy
Odpowiedź leży w naszym ewolucyjnym pochodzeniu i biologii ludzkiego ucha, wyjaśnia.
Wysokie dźwięki, które powodują dyskomfort, mieszczą się zwykle w przedziale od 2000 do 4000 Hz – jest to zakres częstotliwości, w którym nasze uszy są najbardziej wrażliwe. Ta wrażliwość ma korzenie w przetrwaniu naszych przodków.
W przeszłości, Przenikliwe dźwięki mogą sygnalizować niebezpieczeństwojak krzyk zwierzęcia w tarapatach lub alarm człowieka na obecność drapieżników. Nasz mózg ewoluował, aby szybko reagować na te bodźce, aktywując migdałregion odpowiedzialny za emocje i instynkt walki lub ucieczki.
Chociaż dziś żyjemy we względnym bezpieczeństwie, nasz organizm utrzymuje tę prymitywną reakcję.
Wzmocnienie dyskomfortu i nieunikniona reakcja
Struktura ludzkiego przewodu słuchowego w naturalny sposób wzmacnia dźwięki w tym zakresie częstotliwości, czyniąc je bardziej intensywnymi. Fakt ten w połączeniu z niewielkimi różnicami anatomicznymi wyjaśnia, dlaczego niektórzy ludzie są bardziej wrażliwi na te dźwięki niż inni.
Ponadto, związek kulturowy i emocjonalny również odgrywa rolę. Na przykład dźwięk kredy drapiącej po tablicy może przywołać wspomnienia szkolnego stresu, zwiększając poczucie dyskomfortu.
Chociaż rozumiemy, że te dźwięki nie stanowią realnego zagrożenia, reakcja fizjologiczna nie ustępuje. Reakcja jest automatyczna i często niekontrolowana: jest to „zapach” naszej ewolucji.