Czy podróż Edmundo Gonzáleza pomoże rozwiązać „dramat” w Wenezueli?

Międzynarodowa podróż, którą przywódca wenezuelskiej opozycji Edmundo González Urrutia odbywa obecnie w celu spotkania się z przywódcami kilku krajów, w tym Stanów Zjednoczonych, wzbudziła zróżnicowane opinie wśród analityków politycznych, z którymi konsultowała się EFE, którzy jednak zgadzają się, że – nawet jeśli jest to istotne – ta inicjatywa polityczna nie rozwiąże głębokiego kryzysu, jakiego doświadcza Wenezuela.

Eksperci szacują, że wysiłki dyplomatyczne byłego kandydata na prezydenta większościowej opozycji, zgrupowanej w Platformie Demokratycznej Unitarnej (PUD), szukają międzynarodowego wsparcia przed kontrowersyjną inauguracją prezydencką Nicolása Maduro zaplanowaną na 10 stycznia przyszłego roku, ale napotykają problemy strukturalne i geopolityczne, które wydawać się nie do pokonania.

Sytuacja w Wenezueli znajduje się w krytycznym momencie, w którym „ani podróż szanowanego Edmundo Gonzáleza, ani ceremonia narzucona przez Nicolása Maduro nie rozwiązują dramatu w Wenezueli” – uważa chilijski dyplomata i profesor Fernando Reyes Matta.

Zdaniem Reyesa Matty źródłem problemu jest brak legitymacji demokratycznej, będący efektem procesu wyborczego naznaczonego nieprawidłowościami i konsolidacji reżimu autorytarnego.

Negocjacje twarzą w twarz

„To, czego Wenezuela potrzebuje, aby wyjść z tego głębokiego kryzysu, to bezpośrednie negocjacje, podczas których, realistycznie rzecz biorąc, obie strony ustalą uzgodnioną transformację” – podkreśla chilijski naukowiec, dyrektor Centrum Studiów nad Chinami na Uniwersytecie Andrés Bello.

Przyznaje jednak, że to przejście nie będzie „łatwe ani krótkie” i podkreśla znaczenie przywództwa skłonnego przedkładać interesy kraju nad interesy osobiste.

Ze swojej strony politolog i profesor uniwersytetu Patricio Navia był bardziej krytyczny, wskazując, że podróż Gonzáleza Urrutii może być symboliczna, ale nieskuteczna.

„Wierzę, że Edmundo González zostanie nowym (Juanem) Guaidó” – komentuje, odnosząc się do byłego przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego (AN), który pomimo uzyskania międzynarodowego uznania nie osiągnął wymiernej zmiany we władzy politycznej Wenezueli .

Zdaniem Navii kontrola, jaką Maduro sprawuje nad siłami zbrojnymi oraz brak międzynarodowej woli do interwencji militarnej poważnie ograniczają możliwości zmian.

„Nie ma znaczenia, czy González wygra wybory. Maduro nie zamierza tak po prostu odejść od władzy” – mówi profesor studiów liberalnych na Uniwersytecie Nowojorskim.

Kontekst międzynarodowy również stanowi przeszkodę w realizacji aspiracji Gonzáleza. W tym kontekście Navia zwraca uwagę na obojętność administracji Donalda Trumpa wobec interwencji w Wenezueli.

Trump „nie jest zainteresowany pakowaniem się w kłopoty”

„Stany Zjednoczone (Donalda) Trumpa nie są zainteresowane wpadaniem w dalsze kłopoty na świecie. Jeśli (Nicolás) Maduro będzie zgodny z protekcjonistycznym i antyimigracyjnym programem Trumpa, Waszyngton nie wyda ani peso, aby go wydostać, „mówi.

Nawet biorąc pod uwagę takie postacie jak Marco Rubio – republikański senator mianowany przez Trumpa na przyszłego sekretarza stanu – opowiadające się za bardziej agresywną polityką wobec rządów takich jak rząd Maduro, Navia pamięta, że ​​„tym, który rządzi w Waszyngtonie, jest Trump” i że jego priorytetem nie jest promować demokrację, ale mieć na celu uwzględnienie interesów gospodarczych i strategicznych.

„Jeśli Maduro będzie kontrolował nielegalną imigrację i będzie skłonny robić interesy energetyczne ze Stanami Zjednoczonymi, Wenezuela może dołączyć do listy dyktatur tolerowanych przez Waszyngton na świecie” – podsumowuje.

„Skalibruj oczekiwania”

Tymczasem argentyński politolog i prawnik Daniel Zovatto wspomina o konieczności „skalibrowania oczekiwań” w związku z podróżą Edmundo Gonzáleza i jej wpływem na kryzys wenezuelski.

Chociaż opozycja wzbudziła nadzieję, Zovatto, ogólnoświatowy pracownik Programu Latynoamerykańskiego w Wilson Center, ostrzega, że ​​oczekiwania te mogą się nie spełnić.

„Zdolność Gonzáleza Urrutii do uniemożliwienia Maduro zajęcia stanowiska jest dość ograniczona” – mówi Zovatto, dla którego nie istnieją warunki umożliwiające natychmiastową zmianę sytuacji politycznej.

Opozycja boryka się z poważnymi ograniczeniami – Edmundo González znajduje się poza granicami kraju, a liderka opozycji María Corina Machado działa w podziemiu. Sytuacja ta odzwierciedla kruchość, która utrudnia przywódcom opozycji wspólne działanie, uważa były dyrektor Międzynarodowego Instytutu Demokracji i Pomocy Wyborczej (International IDEA).

Jeśli chodzi o wsparcie międzynarodowe, Zovatto ostrzega, że ​​jest ono częściowe i brakuje mu spójności.

Choć niektóre kraje, np. Stany Zjednoczone, uznały Gonzáleza Urrutię za prezydenta-elekta, „nie ma prawdziwie wyrazistej koalicji w Ameryce Łacińskiej”, a wsparcie międzynarodowe jest niewystarczające, aby wywrzeć znaczącą presję na reżim Maduro.

A wewnętrznie – dodaje – „represje stosowane przez reżim” poważnie ograniczają możliwość masowych demonstracji ludowych wspierających opozycję, która mimo wszystko nie poddaje się i której głównym celem jest delegitymizacja Maduro jako de facto „prezydenta”. „.

Zovatto konkluduje, że strategia ta ma na celu podtrzymanie nadziei na przemiany demokratyczne w Wenezueli, ostrzega jednak, że zmiana ta będzie zależała od czynników, które są nadal niepewne, takich jak możliwe wewnętrzne pęknięcia w siłach zbrojnych.