Brazylijczycy skłaniają się ku demokracji, ale niektórzy relatywizują reżim – 01.06.2025 – Władza

Brazylijczycy z zasady zazwyczaj bronią demokracji, ale patrzą na reżim z niezadowoleniem i nieufnością do instytucji takich jak sądownictwo. Są to trendy, które podkreślają badania prowadzone na szeroką skalę i reprezentatywne dla społeczeństwa brazylijskiego w ostatnich latach.

69% ankietowanych stwierdziło, że woli demokrację, co oznacza spadek o dziesięć punktów procentowych w porównaniu z badaniem z 2022 r. Badanie wykazało, że 8% uznałoby reżim dyktatorski za akceptowalny w pewnych okolicznościach, podczas gdy 17% stwierdziło, że tak obojętni na formę rządu.

Pomimo początkowej obrony reżimu w odpowiedziach na szersze pytania, odsetek tych, którzy relatywizują możliwość zamachu stanu, jest w niektórych okolicznościach istotny.

Scenariusz ten jest szczególnie niepokojący, biorąc pod uwagę niedawne ataki zamachu stanu, które zostaną zapamiętane w , kiedy bolsonaryści zdewastowali siedzibę trzech mocarstw w Brasilii.

Leonardo Avritzer, emerytowany profesor nauk politycznych na UFMG (Uniwersytet Federalny w Minas Gerais) i koordynator Instytutu Demokracji, uważa, że ​​przedstawianie respondentom różnych scenariuszy pozwala na większą precyzję prawdziwego postrzegania demokracji przez Brazylijczyków.

Kiedy tak się dzieje, wśród zwolenników zamachu stanu wyróżniają się dwa konteksty.

Według badania „Oblicze demokracji” z 2024 r. przeprowadzonego przez instytut koordynowany przez Avritzera, w którym wzięli udział badacze z UFMG, Unicamp (Uniwersytet Stanowy w Campinas), UnB (Uniwersytet w Brasília) i UERJ (Uniwersytet Stanowy w Rio de Janeiro ) uczestniczył), 49% Brazylijczyków twierdzi, że zamach stanu byłby uzasadniony w przypadku „dużo”. W tym scenariuszu 47% ankietowanych odrzuciło taką możliwość, 3% nie mogło powiedzieć, a 1% nie udzieliło odpowiedzi.

W kontekście wielu przestępstw 45% osób stwierdziło, że zamach stanu będzie uzasadniony, w porównaniu z 50%, które stwierdziło, że nie – 3% nie wiedziało, a 2% nie odpowiedziało.

Jednak w ogólnym pytaniu na ten temat większość Brazylijczyków twierdzi, że rozumie, że demokracja jest lepsza od jakiejkolwiek innej formy rządów. Tak odpowiedziało 58% ankietowanych, następnie ci, którzy powiedzieli „cokolwiek” (17%) i ci, którzy w pewnych okolicznościach popierali dyktatury (13%).

W badaniu wzięło udział ponad 2500 osób, z którymi przeprowadzono wywiady osobiste w 188 miastach we wszystkich regionach kraju. Badanie przeprowadzono w dniach 26 czerwca – 3 lipca 2024 r., a szacowany margines błędu wynosi plus minus 2 punkty procentowe.

Według Avritzer znaczny odsetek Brazylijczyków, którzy są skłonni poprzeć zerwanie demokracji w określonych scenariuszach, jest wysoki od pierwszego roku, w którym uczeni przeprowadzili badanie, czyli od 2018 r.

Ekspert zwraca uwagę na inne kwestie poruszone w badaniu, takie jak niezadowolenie z funkcjonowania demokracji w Brazylii oraz brak zaufania do instytucji takich jak Kongres Narodowy, Federalny Sąd Najwyższy i Trybunał Wyborczy.

Różne opinie zasłyszane w ankietach i ich niuanse widać w wypowiedziach mieszkańców, z którymi przeprowadzono wywiady w ramach raportu w .

Prawniczka i administrator biznesowa Maria Imaculada Belchior (72 l.) twierdzi, że „zdecydowanie jest przeciwna zamachowi stanu” w każdym scenariuszu. Dla niej demokracja jest ważna dla zagwarantowania wolności. Do Marii Imaculady podeszto, gdy przechodziła przed , miejscem, które w czasach dyktatury było przestrzenią oporu wobec reżimu.

Jaqueline de Moura ma 35 lat i pracuje w branży mebli na zamówienie przy Rua Tutóia w Vila Mariana. TO Arkusz Rozmawiał z nią przed Komisariatem 36. Policji, gdzie funkcjonowała polityka dawnej dyktatury.

Dla Jaqueline zamach stanu może być lepszym rozwiązaniem w pewnych okolicznościach, np. przy wysokim wskaźniku przestępczości. Mówi, że jej ojciec żył w czasach dyktatury i że był to „spokojniejszy” okres. Pomysł ten wciąż krąży wśród części populacji. W rzeczywistości okres ten naznaczony był.

Podczas przesłuchania Jaqueline wspomniała, że ​​nie miała świadomości, że komisariat policji, obok którego często przechodzi, jest miejscem tortur i przymusowych zaginięć osób prześladowanych politycznie.

Tendencje zaobserwowane w badaniu „A Cara da Democracia” potwierdza badanie Eseb (brazylijskie badanie wyborcze) z 2022 r. – kolejne ważne badanie dotyczące postrzegania reżimu przez Brazylijczyków. Odbywa się od 2002 roku, zawsze po wyborach prezydenckich.

W najnowszym wydaniu dwa scenariusze dotyczące korupcji i przemocy również charakteryzowały się najwyższymi wskaźnikami na korzyść rozłamu demokracji. W Eseb 52% stwierdziło, że zamach stanu byłby uzasadniony w przypadku dużej korupcji. Co więcej, 41% stwierdziło to samo w kontekście „dużej przestępczości”.

Badanie Eseb przeprowadzono na 2001 wyborcach w wieku powyżej 16 lat w okresie od listopada do grudnia 2022 r. w formie wywiadów bezpośrednich i domowych. Maksymalny oczekiwany margines błędu wynosi plus minus 2 punkty procentowe.

Badanie pokazuje wysoki odsetek tych, którzy nie wiedzą, jak odpowiedzieć, czym jest demokracja: 29% respondentów.

Mimo że liczba ta jest wysoka, liczba ta oznacza poprawę, wyjaśnia Fabíola Brigante Del Porto, badaczka w Centrum Badań Opinii Publicznej (Cesop), ośrodku badawczym Unicampu odpowiedzialnym za badanie. W 2014 roku 51% osób biorących udział w badaniu nie znało lub nie podało definicji reżimu. W 2018 roku wartość ta przekroczyła 40%.

Jak wynika z badania z 2022 r., na pytanie, czym jest demokracja, większość osób kojarzy reżim z więcej niż jednym prawem (12%) oraz wolnością słowa i opinii (9%).