Boże Narodzenie w Syrii – 27.12.2024 – Demétrio Magnoli

Choinka spalona przez zamaskowane postacie w Suqaylabiyha, małym, głównie chrześcijańskim miasteczku w prowincji Hama. Protesty społeczne, które rozszerzyły się na Damaszek. Ogłoszenie aresztowania podpalaczy i odbudowy drzewa przez bojowników HTS, sunnickiej milicji, która przejęła władzę. Przedstawiciel Rządu Tymczasowego wymachujący krzyżem i zwracający się do protestujących, prosząc o zapewnienie chrześcijanom ochrony. Syryjskie Święta Bożego Narodzenia rozjaśnił gest nadziei.

Syria to mozaika: mikrokosmos Bliskiego Wschodu. Oprócz większości arabskiej istnieją liczne mniejszości etniczne, jak Kurdowie (16%), czy mniejsze, jak Turkmeni (1%). Arabowie muzułmańscy dzielą się na sunnitów (61%), alawitów (13%) i druzów (4%), ale istnieje mniejszość chrześcijańska, która pojawiła się w I wieku i wywodzi się z biblijnej historii nawrócenia apostoła Pawła . W kalifacie Umajjadów (661-750) populacja chrześcijańska przewyższała liczebnie populację muzułmańską.

Syryjscy chrześcijanie doświadczali krwiożerczych prześladowań jeszcze przed powstaniem państwa syryjskiego. Równolegle z ludobójstwem Ormian, w latach 1915–1923, Imperium Osmańskie dokonało masakry setek tysięcy asyryjskich chrześcijan w Mezopotamii. W roku 1956, czyli w dniu ostatniego spisu ludności w kraju, chrześcijanie stanowili 13% populacji Syrii. Szacuje się, że na początku wojny domowej, w 2011 roku, stanowili oni jeszcze 10%. Dziś, po wielkim exodusie, jest to nie więcej niż 3%.

Jedność narodowa – oto zagadka, która wisi nad Syrią. Dyktatura Assada próbowała na to odpowiedzieć trwałą przemocą państwa i sekularyzmem, który przez długi czas gwarantował jej poparcie alawitów oraz neutralność Kurdów i chrześcijan. Szansa Syrii po Assadzie leży w wyborze innej odpowiedzi na ten sam dylemat.

HTS ma korzenie w Państwie Islamskim i Al-Kaidzie, ale podzieliła się z dżihadyzmem i w końcowej fazie wojny domowej rządziła prowincją Idlib w stosunkowo umiarkowany sposób. Jej przywódca w momencie zdobycia Damaszku zmienił pseudonim na imię chrzcielne, Ahmed al-Sharaa, zamienił mundur wojskowy na cywilny i obiecał szanować prawa mniejszości.

To właściwe słowa, mające na celu zniesienie sankcji zewnętrznych i zjednoczenie zbrojnych grup rebeliantów pod dowództwem Ministerstwa Obrony. Świąteczny gest przekroczył jednak granicę bezinteresownej retoryki – i świat to zauważył.

Syria od 13 lat jest areną starcia interesów mocarstw zewnętrznych: Rosji, Iranu, Turcji, Izraela, USA. Hezbollah i Irańska Gwardia Rewolucyjna zostały wydalone wraz z Assadem, ale inni zagraniczni aktorzy nadal są obecni, w różnych formach. Jedność narodowa uzależniona jest od odzyskania suwerenności terytorialnej.

Drugim warunkiem jedności narodowej jest równość praw: pełne korzystanie z obywatelstwa przez mniejszości etniczne i religijne, a przede wszystkim przez kobiety. Drzewo Suqaylabiyha sugeruje, że Syria może uniknąć losu Iraku i Libii, pochłoniętych wirami nieładu po upadku złych dyktatur. Jednak po incydencie bożonarodzeniowym na obrzeżach Tartusu doszło do starć między milicją alawitów a siłami rządu tymczasowego. Właśnie rozpoczął się bieg z przeszkodami.

LINK OBECNY: Spodobał Ci się ten tekst? Abonenci mogą dziennie uzyskać dostęp do siedmiu bezpłatnych dostępów z dowolnego łącza. Po prostu kliknij niebieskie F poniżej.