Badanie ulicy Salomėja Nėries – w końcu

Ankieta dotycząca zmiany nazwy ulicy została uruchomiona w połowie sierpnia i zakończy się w przyszłym tygodniu – głosowanie online już się zakończyło, ale nadal można wyrazić swoją opinię, wypełniając specjalną kartę do głosowania.

Według doniesień, w wirtualnej przestrzeni swoje głosy oddało 700 mieszkańców Kłajpedy. Władze miasta nie potwierdziły jeszcze tej informacji, ale jeśli jest ona prawdziwa, oznacza to, że zrobił to tylko jeden z 200 mieszkańców Kłajpedy, którzy mają prawo do głosowania.

Na pytanie, jaką nową nazwę dla ulicy S. Nėries by zaakceptowali, padły trzy odpowiedzi.

Pierwsza z nich proponuje przywrócenie ulicy jej historycznej nazwy Stoties, która była używana przed II wojną światową. Jednak ta nazwa już istnieje w Giruliai, więc w tym przypadku musiałaby zostać dodatkowo zmieniona.

Zaproponowano również nadanie ulicy S. Nėries nazwy ulicy K. Donelaičio, która stałaby się kontynuacją obecnej ulicy K. Donelaičio od ulicy Liepų do stacji kolejowej w Kłajpedzie.

Mieszkańcy Kłajpedy mieli również możliwość przedstawienia swoich sugestii.

„Mamy nadzieję, że wyniki ankiety pomogą Radzie Gminy w podjęciu decyzji o zmianie nazwy ulicy” – czytamy w opisie ankiety na stronie internetowej gminy.

Wyniki ankiety nie są pewne, ale w każdym przypadku będą miały charakter doradczy, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym. Ostateczny głos będzie miała Rada Miejska.

W Kłajpedzie nazwa ulicy Salomėja Nėries zostanie zmieniona w całym kraju, aby pozbyć się symboli totalitaryzmu i autorytaryzmu w domenie publicznej.

W marcu tego roku władze miasta otrzymały polecenie zmiany nazwy ulicy od Litewskiego Centrum Badań nad Ludobójstwem i Ruchem Oporu, które podjęło decyzję na podstawie wniosków Komisji Sejmu Litwy ds. desowietyzacji.

Stwierdzono w nim, że pisarka S. Nėris aktywnie działała w politycznych i rządowych strukturach okupacyjnych i brała czynny udział w procesie decyzyjnym mającym na celu konsolidację okupacji sowieckiej, była członkiem delegacji „Sejmu Ludowego” w 1940 r. i udała się na posiedzenie Rady Najwyższej ZSRR, na którym utrwalono aneksję Litwy. W latach 1941-1945 była deputowaną do Rady Najwyższej ZSRR, a swoją działalnością aktywnie wspierała okupanta.

Polecenie zmiany nazwy ulicy w Kłajpedzie zostało wydane wczesną wiosną.

W skład komisji wchodzą również krajowe instytucje szkolnictwa wyższego, Międzynarodowa Komisja ds. Oceny Zbrodni Popełnionych przez Nazistowskie i Sowieckie Reżimy Okupacyjne na Litwie, Departament Dziedzictwa Kulturowego, Litewski Związek Więźniów Politycznych i Wygnańców oraz Związek Gmin Litewskich.

Ustawa o zakazie propagowania reżimów totalitarnych i autorytarnych oraz ich ideologii, która weszła w życie na Litwie w maju ubiegłego roku, zezwala również na usuwanie symboli sowieckich, w tym nazw ulic, z przestrzeni publicznej.

Ustawa ta powstała i została opracowana w kontekście wojny, po ataku Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku.