Oczekiwanie na Pakt Językowy | Opinia
W pakcie o inwestyturę podpisanym przez PSC i Esquerra Republicana sygnatariusze opowiadają się za odwróceniem spadku społecznego wykorzystania języka katalońskiego (dziedzictwo po 12 latach rządów niepodległościowych) i w tym celu zobowiązują się „w ciągu pierwszych 100 dni nowego rządu .” Ponadto ogłaszają, że działania Paktu zostaną uwzględnione w Rządowym Planie Generalitat i że otrzymają odpowiednie roczne finansowanie, które w 2025 r. ma wynieść 200 mln euro.
Dziś mijają 153 dni od inwestytury Salvadora Illi. W swoim pierwszym przemówieniu bożonarodzeniowym jako przewodniczący Generalitat Illa wychwalał pokój i braterstwo jako podstawę każdego społeczeństwa, powołanego do życia różnorodnością Katalonii jako bogactwem i wyraził przekonanie, że Rok 2025 będzie rokiem nowych nadziei, ale nie podano wielu szczegółów na temat polityki, którą planuje jego rząd, ani językowej, ani żadnej innej.
W tej chwili wszystko, co wiemy o Paktu, wynika z planu rządu 15. kadencji, zatwierdzonego 23 grudnia. Pakt jest wspomniany na stronie 107 (ze 121): działanie 1 celu szczegółowego 5.4 to „zatwierdzenie Narodowego Paktu na rzecz Języka”, przy czym nie jest to „wyróżniony środek” tego celu szczegółowego, nagroda, którą zdobywają, środki, które wydają się dziwnie odłączeni od Paktu. Poza opóźnieniem Paktu, wątpliwości budzi także jego pozycja w Planie Rządowym. Umowa inwestytury opiera się na założeniu, że Pakt poprzedza Plan Rządowy i że Plan musi uwzględniać środki Paktu.
W każdym razie warto zadać sobie pytanie, dlaczego 153 dni później Pakt nie został zatwierdzony. Hipotezy na ten temat są różne i żadna z nich nie jest przyjemna. Jedną z możliwości jest to, że Pakt został powiązany z budżetami i że Illa czeka na wspólną reakcję niechętnej (i niebezpiecznej: nie zapominajmy, że w 1997 r. Esquerra głosowała przeciwko) Esquerra, która w dalszym ciągu będzie stanowić ramy wszelkich język paktu do podpisania). Inną możliwością jest to, że Junts podnosi cenę, aby przystąpić do Paktu, chcąc odróżnić się od Esquerra. Nie należy też wykluczać, że Illa próbuje czegoś, co wydaje się niemożliwe, czyli zdobycia podpisu Partii Ludowej (nie zapominajmy, że w 1983 r. Partia Ludowa głosowała za Ustawą o normalizacji językowej). Będziemy mieli cały rok, aby dowiedzieć się, czy sprawa językowa wpadła w szpony marketingu politycznego, czy też – jak powiedziała Illa w swoim bożonarodzeniowym przemówieniu – Katalończycy będą mogli dzielić nadzieje, wysiłki i optymizm także na poziomie językowym.
