Prominentny biznesmen Augustas Alešiūnas został skazany za oszustwo, łapówkarstwo i ukarany grzywną w wysokości 103 000 euro.

Sąd Okręgowy w Wilnie ukarał A. Alešiūnasa, który przedstawia się jako ekspert i mentor, grzywną w wysokości 103 tys. euro.

Mężczyźnie groziła kara o jedną trzecią wyższa, ale przyznał się do winy i zaakceptował kwotę grzywny zaproponowaną przez prokuratora, więc sprawa została zamknięta nakazem karnym, a sąd nałożył grzywnę o jedną trzecią niższą, zgodnie z prawem.

Nakaz karny wydany przez sędzię Jurgitę Kolyčienė wszedł w życie w dniu dzisiejszym.

W wyniku wyżej wymienionych przestępstw szkody majątkowe zostały już zrekompensowane: we wrześniu, w trakcie postępowania przygotowawczego, Alešiūnas przekazał ponad 130 tysięcy euro szkód wyrządzonych Ministerstwu Gospodarki i Innowacji oraz Agencji Innowacji na konto depozytowe Prokuratury Generalnej.

Vytautas Kukaitis, europejski prokurator delegowany, który zorganizował i prowadził śledztwo, potwierdził Elcie, że pieniądze zostaną przelane na konta Ministerstwa i Agencji we wtorek po uprawomocnieniu się wyroku.

„W rozpatrywanej sprawie ustalono, że szkoda majątkowa została spowodowana bezprawnymi działaniami A. Alešiūnasa i P. Kazokaitisa związanymi z nieuczciwym pozyskiwaniem funduszy Unii Europejskiej i litewskiego budżetu państwa, tj. Ministerstwo Gospodarki i Innowacji Republiki Litewskiej i Agencja nie poniosłyby żadnych strat majątkowych, gdyby oskarżeni nie działali bezprawnie, a zatem należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie ustalono związek przyczynowy między bezprawnymi (przestępczymi) działaniami a wyrządzoną szkodą” – czytamy w postanowieniu prokuratury.

Według danych sprawy, A. Alešiūnas, zgodnie ze z góry zaplanowanym planem, od 4 października 2021 r. do 28 marca 2022 r. w Wilnie, miał na celu wyłudzenie środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej i budżetu państwa litewskiego poprzez łańcuch fikcyjnych transakcji, przedstawiając rzekomo uzasadnioną sekwencję tworzenia usług (produktów) badawczych i eksperckich, a następnie ich kupna-sprzedaży, a tym samym celowo przedstawiając fikcyjne ceny za stworzenie takich usług oraz zawyżone ceny zakupu i sprzedaży takich usług (produktów). W łańcuchu fikcyjnych transakcji wykorzystywane były spółki szwajcarskie i estońskie.

Również w tym przypadku Specjalna Służba Śledcza (SIT) i Prokuratura Europejska (EPPO) ustaliły, że w okresie od 7 października 2021 r. do 10 stycznia 2022 r, A. Alešiūnas wręczył łapówkę w wysokości ponad 88 000 euro Gediminasowi Pridotkasowi, byłemu dyrektorowi Krajowego Instytutu Oceny Ryzyka Żywności i Weterynarii (NIVRA), w zamian za zgodne z prawem działanie G. Pridotkasa w ramach wykonywania jego uprawnień, tj. faworyzowanie i przyznawanie wyłącznej pozycji firmom reprezentowanym przez A. Alešiūnasa w kontekście ich udziału w przetargu przedkonkurencyjnym prowadzonym przez Instytut oraz w przyszłych zamówieniach.

A. Alešiūnas oświadczył śledczym, że poznał pana Pridotkasa w 2013 r. podczas misji biznesowej do Turkmenistanu.

W 2021 r. obaj mężczyźni spotkali się kilka razy w restauracji w Wilnie, podczas jednego z nich pan Pridotkas powiedział panu Alešiūnasowi, że kierowany przez niego instytut ma otrzymać fundusze na szereg zakupów przedkomercyjnych.

W celu zapewnienia, że obecne zamówienia przedkomercyjne będą przebiegać sprawnie i że nie będzie wąskich gardeł, pan Pridotkas chciał, aby pan Alešiūnas dał mu łapówkę, a także poprosił go o zorganizowanie modelu systemu łapówek. Pan Alešiūnas obiecał to zrobić i opracował mechanizm łapówki opisany w akcie oskarżenia.

A. Postępowanie przygotowawcze w sprawie Alešiūnasa zostało oddzielone od szeroko zakrojonego postępowania przygotowawczego, w którym były szef NMVRVI G. Pridotkas został skazany i już odbywa karę pozbawienia wolności w więzieniu.

On i jego małżonka Evelina Pridotkienė musieli w tej sprawie zapłacić państwu łącznie około jednej trzeciej miliona – ponad 332 800 euro. Kwota ta obejmuje skonfiskowaną łapówkę i grzywny.

A. Alešiūnas jest przedstawiany w sferze publicznej jako innowacyjny przedsiębiorca i anioł biznesu w sektorach FoodTech i AgTech.

Jako pierwszy na Litwie przyciągnął inwestycje z funduszu venture capital na rozwój rozwiązań cyfryzacyjnych dla sektora rolno-spożywczego. Od 2008 r. firmy, którymi kierował, przyciągnęły ponad 10 milionów euro inwestycji.

„Augustas aktywnie inwestuje w rozwiązania dla sektora rolno-spożywczego oparte na sztucznej inteligencji, spektroskopii i technologii blockchain.

W ubiegłym roku ART21, firma, którą założył i którą kieruje, reprezentowała Litwę na World Summit Awards, globalnym konkursie rozwiązań cyfrowych, w kategorii Środowisko i zielona energia, i została wymieniona wśród najlepszych litewskich startupów przez Sifted, europejską platformę wiadomości technologicznych sponsorowaną przez Financial Times”, ogłasza ART21.

A. Alešiūnas przeprowadził różne prezentacje i uczestniczył w wydarzeniach z udziałem litewskich urzędników i ministrów.

Zakrojone na szeroką skalę dochodzenie przedprocesowe prowadzone przez funkcjonariuszy Centralnego Departamentu Śledczego STT zostało wszczęte pod koniec 2021 r. po otrzymaniu przez STT informacji o podejrzeniu nielegalnych powiązań finansowych i osobistych spółek zaangażowanych w zamówienia publiczne finansowane z budżetu Unii Europejskiej i Litwy z osobami wykonującymi i zarządzającymi projektami.

„Zdolność funkcjonariuszy Specjalnej Służby Śledczej do wykrywania nie tylko aktów o charakterze korupcyjnym, ale także złożonych oszustw w projektach badawczych i innowacyjnych finansowanych przez Unię Europejską jest na czasie, a takie skuteczne i profesjonalne dochodzenia są wykorzystywane do walki z przestępczością, Jest to wyraźna instytucjonalna potrzeba wzmocnienia istniejących środków zapobiegawczych, aby zapobiec wykorzystywaniu takich przestępczych schematów w przyszłości”, skomentował delegowany prokurator europejski V. Kukaitis.

Wyrok pomyślnie zakończył zakrojone na szeroką skalę postępowanie karne przeciwko Alešiūnasowi, które zostało wszczęte w związku z przestępstwami korupcyjnymi związanymi z zamówieniami publicznymi w Narodowym Instytucie Oceny Ryzyka Żywności i Weterynarii.

Według prokuratury w postępowaniu oskarżono łącznie 29 osób, w wyniku czego państwo otrzyma ponad 700 000 000 euro na ochronę interesów finansowych państwa i UE poprzez konfiskatę mienia, odszkodowanie za szkody i nałożenie kar finansowych.