Ponieważ zdecydowana większość Litwinów postrzega obronność jako priorytet dla polityków, biznes proponuje zwiększenie finansowania poprzez zaciąganie pożyczek

„Zwiększmy nasz PKB, zwiększmy nasz (gospodarczy – ELTA) tort. W tym przypadku zapotrzebowanie na finansowanie obrony również będzie wyższe. Myślę, że w perspektywie krótkoterminowej zdecydowanie powinniśmy pożyczać, zwłaszcza że jest to program długoterminowy.

W ciągu najbliższych kilku lat zobaczymy, jaka jest sytuacja, a (na razie – ELTA) ważne jest dla nas, aby litewska gospodarka rosła” – powiedział dziennikarzom w poniedziałek Vidmantas Janulevičius, prezes Litewskiej Konfederacji Przemysłowców.

„Naszym zdaniem obrona powinna być wspólną troską wszystkich. (…) Chcielibyśmy, aby nasz rząd i Unia Europejska bardzo pomogły obecnemu i, miejmy nadzieję, potwierdzonemu komisarzowi Kubili w zebraniu odpowiedniej ilości funduszy dla dyrekcji, która została mu przydzielona” – powiedział.

Przemawiał podczas prezentacji badania opinii publicznej zleconego przez inicjatywę biznesową „4 Procent” na temat stosunku ludzi do finansowania obrony narodowej.

Najnowszy sondaż pokazuje, że 26,3% mieszkańców kraju zdecydowanie zgadza się, że Litwa powinna wydawać 4% PKB na obronność, podczas gdy 24,9% raczej zgadza się z tym stwierdzeniem.

Tymczasem 14,3% zdecydowanie się nie zgadza, 10,9% raczej się nie zgadza, a prawie jedna czwarta – 23,6% – nie zgadza się ani nie zgadza z celem zwiększenia finansowania obrony narodowej do 4% PKB.

61% respondentów zgadza się ze stwierdzeniem, że partie polityczne powinny pilnie porozumieć się w sprawie zwiększenia finansowania obrony. 18% nie zgadza się z tym stwierdzeniem, a 21% nie ma zdania.

„Około 68% populacji uważa, że najważniejszym priorytetem na Litwie powinna być obecnie kwestia obrony i bezpieczeństwa” – powiedział Andrius Romanovskis, prezes Litewskiej Konfederacji Biznesu (LVK) podczas prezentacji badania.

Powiedział, że ważne jest, aby politycy tego kraju podjęli polityczną decyzję o konsekwentnym zwiększaniu wydatków na obronność.
„Kiedy są pieniądze, rozmowa ze wszystkimi producentami (broni wojskowej – ELTA), którzy są również przedsiębiorcami, jest zupełnie inna.

Kiedy przychodzisz kupić kilkadziesiąt czołgów lub jeden system obrony powietrznej, jesteś umieszczany na końcu kolejki i tam stoisz. (…) To, czego nam teraz brakuje, to wola polityczna” – podkreślił Romanowski.

Konieczne jest przerysowanie mapy przemysłowej Litwy

W ubiegłym tygodniu waszyngtońskie New Generation Warfare Centre przedstawiło studium dotyczące zdolności obronnych Litwy, które wraz z litewskimi ekspertami wojskowymi przeprowadziło symulację dwóch scenariuszy konfliktu zbrojnego – co by się stało, gdyby Rosja zaatakowała Litwę w 2027 roku. Stwierdzono, że Litwa mogłaby wytrzymać rosyjski atak, wydając łącznie dodatkowe 10 miliardów euro.

Według Giedry Kaminskaitė-Salters, dyrektor generalnej Telii i członkini zarządu Inicjatywy 4 Procent, Litwa nie ma innego wyjścia, jak tylko nadal zwiększać finansowanie obrony narodowej.

„Aby przetrwać do czasu przejęcia inicjatywy przez NATO, musimy zainwestować 14,5 miliarda euro, czy tego chcemy, czy nie. 4% to dobry początek, poruszyliśmy opinię publiczną, ale realistycznie rzecz biorąc, musimy posunąć się tak daleko, jak to konieczne, aby przetrwać”, powiedziała.

„Jeśli mówimy o 5,5 do 6 procent PKB, to są to już znaczące pieniądze. Ale oznacza to, że musimy zacząć patrzeć na to jako na przemysł, aby naprawdę przeorientować całą mapę przemysłową Litwy (…)” – powiedziała Kaminskaitė-Salters.

Powiedziała, że biznes osiągnie tę liczbę poprzez zwiększenie podatków – od zanieczyszczeń, nieruchomości – i poprzez zaciąganie pożyczek.

„Tak, istnieją kryteria z Maastricht. Ale czy zdecydujemy się spełnić kryteria z Maastricht, czy też zdecydujemy się chronić niezależność naszego kraju. O tym, jak pożyczamy, decyduje rząd, ale pożyczanie jest do tego niezbędne” – powiedziała Kaminskaitė-Salters.

Według sondażu, 70% Litwinów uważa, że w przypadku ataku na nasz kraj, litewska armia powinna być w stanie zatrzymać wrogie wojska na litewskiej granicy i uniemożliwić im przedarcie się do wnętrza Litwy. 14% respondentów nie zgadza się z tym stwierdzeniem, a 16% nie zgadza się ani nie zgadza.

Oprócz przeznaczenia 4% PKB na obronność, mieszkańcy Litwy oczekują, że nowo wybrany parlament podejmie decydujące decyzje w sprawie rozwoju przemysłu obronnego kraju, a 7 na 10 respondentów zgadza się z tym stwierdzeniem.

Wskazuje się, że drony, materiały wybuchowe i pociski artyleryjskie zgodne ze standardami NATO mogą być już produkowane na Litwie. Ponadto oczekuje się, że niemiecka fabryka Rheinmetall rozpocznie działalność w 2026 roku.

„Przede wszystkim (…) mówimy o materiałach wybuchowych. Trwają prace w tym miejscu, trwają również prace z inwestorami zagranicznymi, kilkoma firmami ze Stanów Zjednoczonych, z Niemiec, z Ukrainy. (…) Jesteśmy naprawdę silni w produkcji dronów, mamy około czterech firm, które praktycznie zaspokajają całą potrzebę, która istnieje obecnie w litewskich siłach zbrojnych” – powiedział Janulevičius.

Według szefa LPK, aby ujednolicić produkcję sprzętu wojskowego, Litwa musi skoordynować ten proces z innymi krajami bałtyckimi, Polską i Finlandią. Według Janulevičiusa, Litwa może produkować około 40% całej potrzebnej jej broni w kraju, ale aby zwiększyć tę liczbę, należy zmniejszyć ograniczenia biurokratyczne.

„Potrzebujemy dalszych uproszczeń. (…) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ma tutaj największe szanse, ponieważ to oni nałożyli te ograniczenia” – powiedział przemysłowiec.

Ankieta dotycząca zamówień inicjatywy biznesowej „4 procent” została przeprowadzona przez firmę sondażową Norstat od 4 do 11 października, z udziałem 1000 osób.

Inicjatywa biznesowa „4 procent” została uruchomiona pod koniec marca, aby wezwać rząd krajowy do zgody na przeznaczenie 4 procent produktu krajowego brutto (PKB) na obronność.

W tym roku Litwa przeznacza 3,1% PKB na obronność, a przyszłoroczny budżet podstawowy przewiduje alokację w wysokości 3,03% PKB, umożliwiając jednocześnie zaciąganie dodatkowych pożyczek.