Rodzaj umowy o pracę oznacza warunki zatrudnienia: jakich praw mogą oczekiwać pracownicy?

Określenie rodzajów umów o pracę i ich zróżnicowane uregulowanie jest szansą na wdrożenie elastycznych form organizacji pracy, które w nowoczesnej gospodarce zwiększają zatrudnienie, efektywność ekonomiczną i konkurencyjność przedsiębiorstw.

Kodeks pracy określa następujące rodzaje umów o pracę: na czas nieokreślony, na czas określony, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy, na czas wykonania określonej pracy.

Umowa o pracę na czas określony (art. 67-69 Kodeksu pracy)

Ieva Piličiauskaitė-Dulkė, Dyrektor Wydziału Prawa Pracy i Główny Inspektor Pracy, wskazuje, że Kodeks Pracy nie zabrania zawierania umów o pracę na czas określony w celu wykonywania pracy o charakterze stałym, ale nie mogą one przekraczać 20% ogólnej liczby umów o pracę zawartych przez pracodawcę.

Okres trwania umowy o pracę na czas określony lub kolejnych umów o pracę na czas określony na tym samym stanowisku pracy wynosi 2 lata (z wyjątkiem zatrudnienia na czas określony w zastępstwie nieobecnego pracownika), a na różnych stanowiskach pracy – 5 lat.

Umowa o pracę na czas określony staje się umową na czas nieokreślony, jeżeli stosunek pracy faktycznie trwa dłużej niż jeden dzień roboczy w miejscu zarządzania pracodawcy po upływie terminu.

Umowa o pracę na czas określony (art. 72-80 Kodeksu pracy)

W przypadku umowy o pracę na czas określony kodeks pracy dopuszcza odstępstwo od maksymalnego czasu trwania umowy na czas określony (art. 68 kodeksu pracy) – maksymalny czas trwania wynosi 3 lata.

Poza minimalnymi warunkami umowy o pracę, umowa o pracę tymczasową musi uzgadniać: 1) formę i tryb skierowania pracownika do wykonywania pracy przez pracownika tymczasowego oraz odwołania skierowania; 2) formę i tryb wyrażenia przez pracownika zgody na wykonywanie pracy w ramach skierowania przez pracownika tymczasowego; 3) wysokość i tryb wynagradzania pracownika tymczasowego oraz wypłaty wynagrodzenia za okresy pomiędzy skierowaniami do pracy.

Główny Inspektor Pracy zwraca uwagę, że przedsiębiorstwa pracy tymczasowej muszą spełniać kryteria określone w art. 72 Kodeksu pracy, złożyć wniosek do Państwowej Inspekcji Pracy o wpis do wykazu i dopiero wówczas mogą prowadzić działalność w zakresie pracy tymczasowej.

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego (art. 81-84 Kodeksu pracy)

Umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego zawiera się przez zatrudnienie osoby w celu nabywania przez nią kwalifikacji lub kompetencji do wykonywania zawodu w miejscu pracy za pośrednictwem organizatora przygotowania zawodowego.

Umowa może być dwustronna, tj. bez umowy szkoleniowej, lub trójstronna, tj. z ustawową umową szkoleniową na szkolenie formalne lub pozaformalne.

I. Piličiauskaitė-Dulkė zauważa, że umowa o praktykę zawodową jest zawierana na czas określony i trwa maksymalnie 6 miesięcy, chyba że umowa szkoleniowa dotycząca szkolenia formalnego lub pozaformalnego określa dłuższy okres.

Liczba umów o praktykę zawodową obowiązujących w tym samym czasie u jednego pracodawcy nie może przekraczać 1/10 całkowitej liczby obowiązujących umów o praktykę zawodową.

Umowa o dzieło (art. 89-92 Kodeksu pracy)

Umowa o pracę nakładczą to umowa o pracę na czas określony, na podstawie której pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy nakładczej w celu osiągnięcia określonego rezultatu projektu, pracując w ustalonym przez siebie wymiarze czasu pracy w miejscu pracy lub poza nim, a pracodawca zobowiązuje się do zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Zawierając umowę o pracę projektową, strony muszą zatem zdefiniować konkretny rezultat projektu i określić jego zakończenie lub warunki jego określenia.

Do umów o pracę projektową nie stosuje się przepisów Kodeksu pracy regulujących maksymalny czas trwania umowy o pracę na czas określony (art. 68 k.p.) oraz skutki wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony (art. 69 § 2-5 k.p.).

Naczelnik Wydziału Prawa Pracy wskazuje, że umowa o pracę projektową może przewidywać oprócz wynagrodzenia stałego wynagrodzenie okresowe lub uzależnione od wyników pracy, bądź też podejście mieszane.

Umowa o pracę na czas wykonania określonej pracy (art. 93-95 Kodeksu pracy)

Dwóch pracowników może uzgodnić z pracodawcą dzielenie jednego miejsca pracy, do maksymalnego limitu czasu pracy na pracownika.

Czas pracy pracowników jest ustalany i zmieniany w drodze porozumienia między samymi pracownikami, a pracodawca musi być informowany o podziale czasu pracy między pracownikami lub o wszelkich zmianach w systemie czasu pracy wyłącznie na wniosek pracodawcy lub, jeśli tak uzgodniono, w umowach o pracę.

I. Piličiauskaitė-Dulkė wskazuje jednak, że umowy pracownicze i ich realizacja nie mogą w żaden sposób wpływać na obowiązek pracowników do pracy na rzecz pracodawcy zgodnie z uzgodnionym systemem czasu pracy.

Umowa z wieloma pracodawcami (art. 96-99 kodeksu pracy)

Umowa o pracę zawarta z pracownikiem może określać dwóch lub więcej pracodawców na tym samym stanowisku pracy zamiast jednego pracodawcy.

Jeżeli czas pracy pracownika nie jest przypisany do każdego pracodawcy oddzielnie, tj. jeżeli pracownik wykonuje zadania dla kilku pracodawców w tym samym czasie, ustala się proporcję stawki czasu pracy wypłacanej przez każdego pracodawcę.

Jeżeli uzgodniono, że czas pracy pracownika ma zostać podzielony, stawka czasu pracy pracownika przypadająca na pracodawcę powinna zostać określona w umowie o pracę lub w harmonogramie czasu pracy przekazanym pracownikowi z co najmniej 5-dniowym wyprzedzeniem.

Umowa z wieloma pracodawcami musi określać pierwszego pracodawcę, który będzie pełnił wszystkie funkcje pracodawcy w odniesieniu do ustalania harmonogramu pracy, opodatkowania zarobków pracownika, opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i innych składek w odniesieniu do pracownika oraz dostarczania informacji o pracowniku.

Pozostali pracodawcy są zobowiązani do zwrotu kosztów pierwszemu pracodawcy zgodnie z zawartą umową, w oparciu o czas pracy, jaki pracownik dla nich przepracował.

W sporach pracowniczych z pracownikiem wszyscy pracodawcy są reprezentowani przez pierwszego pracodawcę.

Umowa o pracę sezonową (art. 100 Kodeksu pracy)

Umowa o pracę sezonową może być zawarta na okres jednego sezonu, nie dłuższy niż 8 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, na okres kilku sezonów albo na czas nieokreślony.

Dyrektor Departamentu Prawa Pracy wskazuje, że wykaz prac sezonowych, specyfika zawarcia, zmiany i rozwiązania umowy o pracę sezonową, a także specyfika czasu pracy i odpoczynku oraz wynagrodzenia za pracę są ustalane przez Rząd Republiki Litewskiej.