Różne kraje UE decydują o „złotych wizach”: nie wszystkie chcą ich zakazać
„Złote wizy” pozwalają obywatelom spoza UE „kupić” prawo do życia w jednym z krajów bloku poprzez zakup nieruchomości lub zainwestowanie dużej kwoty pieniędzy.
Raport sporządzony przez Służbę Śledczą Parlamentu Europejskiego wskazuje, że „złote wizy” stanowią zagrożenie dla państw członkowskich UE poprzez negatywny wpływ na lokalne rynki nieruchomości, prowadząc do niedoborów mieszkaniowych i wzrostu czynszów. W raporcie podkreślono również fakt, że takie „złote programy” zwiększają ryzyko prania pieniędzy, oszustw i innych działań przestępczych w UE.
Inwestorzy spieszą się z zakupem nieruchomości, gdy Hiszpania ogłasza plany wstrzymania programu „złotej wizy
W kwietniu 2024 r. lewicowy rząd Hiszpanii postanowił wstrzymać program „złotej wizy”, który został uruchomiony w 2013 r. w celu przyciągnięcia inwestycji zagranicznych i stymulowania wzrostu gospodarczego, w celu zwalczania niedoborów mieszkaniowych, a także nielegalnej działalności.
Hiszpańskie władze podkreślają, że program „złotej wizy” budzi obawy dotyczące braku przejrzystości, a także luk prawnych, które można wykorzystać do prowadzenia nielegalnej działalności, takiej jak ukrywanie nielegalnych pieniędzy lub unikanie płacenia podatków.
Istnieją również obawy, że napływ zamożnych inwestorów kupujących nieruchomości powoduje wzrost cen domów, przez co Hiszpanom trudniej jest sobie na nie pozwolić.
„Podejmiemy niezbędne środki”, aby zapewnić, że mieszkalnictwo jest prawem, a nie spekulacyjnym biznesem, powiedział hiszpański premier Pedro Sánchez, dodając, że decyzja ma na celu ograniczenie spekulacji.
Andrea Farnós z hiszpańskiego portalu informacyjnego El Confidencial zwraca jednak uwagę, że premier nie sprecyzował, kiedy dokładnie wejdą w życie poprawki do ustawy o zawieszeniu programu „złotej wizy”, z którego obecnie korzystają inwestorzy spoza UE.
„Chińscy inwestorzy rzucili się do kupowania nieruchomości w kraju, odkąd Hiszpania ogłosiła plany zniesienia złotej wizy. Stolica Hiszpanii, Madryt, jest świadkiem boomu wśród chińskich inwestorów na rynku nieruchomości”, mówi.
„To właśnie w tej tymczasowej niepewności Chińczycy znaleźli okazję – w 2024 r. 60% transakcji miało miejsce po ogłoszeniu przez rząd planów zaprzestania wydawania „złotych wiz””, powiedzieli hiszpańskiemu portalowi informacyjnemu El Confidencial przedstawiciele Bafre, agencji nieruchomości specjalizującej się w tego typu wizach.
Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przedstawionych również przez pana Farnósa, od 2013 r., kiedy wizy te zostały wprowadzone w Hiszpanii, skorzystało z nich 6 420 osób, które zainwestowały co najmniej pół miliona euro w nieruchomości.
Ponad połowa wszystkich „złotych wiz” wydanych w tym okresie została wydana obywatelom Chin (2 793) i Rosji (1 159).
Obywatele spoza UE nadal mogą uzyskać zezwolenie na pobyt w Hiszpanii, korzystając z programu „złotej wizy” i inwestując co najmniej 500 000 euro w nieruchomości, 1 milion euro w spółki lub 2 miliony euro w obligacje rządowe.
Kraje UE sukcesywnie wstrzymują program „złotej wizy”
W Europie panuje tendencja do rezygnacji ze „złotych wiz”, pisze Business Standard.
Wielka Brytania podjęła inicjatywę w lutym 2022 r., aby zatrzymać program „złotych wiz” w celu ograniczenia przepływu nielegalnych pieniędzy, zwłaszcza z Rosji.
Irlandia poszła w jej ślady w lutym 2023 roku. Kraj ten zawiesił swój program dla inwestorów-imigrantów, który oferował pobyt w zamian za inwestycje finansowe. Program dla obywateli Rosji został zawieszony w marcu 2022 r. po wybuchu wojny w Ukrainie.
Holandia zakończyła program w styczniu 2024 roku.
„Schengen Area News” donosi, że niektóre kraje usunęły z programu „złotej wizy” możliwość uzyskania zezwolenia na pobyt poprzez inwestowanie w nieruchomości, ale pozostawiły inne opcje otwarte, starając się złagodzić kryzys mieszkaniowy i zwalczać potencjalną nielegalną działalność.
Na przykład Portugalia usunęła opcję inwestowania w nieruchomości ze swojego programu „złotej wizy”. Jednak cudzoziemcy nadal mają możliwość osiedlenia się w kraju poprzez inwestowanie w badania naukowe, fundusze venture capital, wspieranie dziedzictwa kulturowego itp.
Włoski program „złotej wizy” również nie przewiduje inwestycji w nieruchomości, ale cudzoziemcy mogą zainwestować co najmniej 2 miliony euro w obligacje rządowe, co najmniej 500 000 euro w obligacje korporacyjne lub akcje oraz co najmniej 250 000 euro w start-upy w celu uzyskania zezwolenia na pobyt we Włoszech.
Grecja idzie w drugą stronę: podnosi cenę „złotych wiz”
K. Zafeiropoulos, dziennikarz greckiego portalu informacyjnego Efsyn, zwraca uwagę Elty, że od 1 września tego roku obywatele spoza UE, którzy chcą uzyskać zezwolenie na pobyt w celu inwestowania w nieruchomości, muszą zapłacić znacznie więcej niż wcześniej.
„Wraz z wejściem w życie nowego prawa, nowe minimalne kwoty inwestycji zostały podzielone na 3 grupy.
Zamiast 250.000 euro jak dotychczas, inwestorzy w Atenach, Salonikach, Mykonos i Santorini, a także na wszystkich wyspach o populacji przekraczającej 3.100 mieszkańców według ostatniego spisu ludności, będą musieli zapłacić 800.000 euro.
We wszystkich innych regionach kraju cena wzrośnie do 400 000 euro. „Złota wiza” w wysokości 250 000 euro będzie dostępna dla tych, którzy kupią budynek wpisany na listę dziedzictwa kulturowego i wyremontują go zgodnie z wymogami prawnymi”, donosi dziennikarz.
K. Zafeiropoulos zwraca również uwagę, że pracownicy branży nieruchomości krytykują nową zmianę zainicjowaną przez Ministerstwo Gospodarki i Finansów, twierdząc, że spowoduje ona odpływ inwestorów z Grecji do krajów, w których warunki uzyskania „złotej wizy” są korzystniejsze. Inni, jak powiedział, nazywają taką zmianę prawa eksperymentem, który może nie przynieść pożądanych rezultatów.
„Są przekonani, że zmiany będą miały negatywny wpływ na działalność inwestycyjną, ponieważ inwestorzy zagraniczni nie tylko wnoszą nowy kapitał, ale także wspierają sektor budowlany, ponieważ sami Grecy nie są w stanie pozwolić sobie na budowę nowych nieruchomości” – dodaje.
Pan Zafeiropoulos podkreśla jednak również, że takie stanowisko specjalistów rynku nieruchomości nie odzwierciedla obaw większości Greków związanych z niezwykle szybko rosnącymi cenami zakupu i wynajmu domów, częściowo ze względu na program „Złotej Wizy”.
K. Zafeiropoulos, odnosząc się do badania przeprowadzonego przez Instytut Eteron w Grecji, wskazuje, że podczas gdy wpływ na rynek nieruchomości jest znikomy w większości krajów europejskich, w których ten program inwestycyjny ma zastosowanie, Grecja jest wyjątkiem.
„Krajowy rynek nieruchomości, wzrost cen domów jest pod znacznym wpływem inwestycji w celu uzyskania złotej wizy”, mówi.
„Analiza 300 transakcji złotej wizy między firmami z branży nieruchomości a chińskimi inwestorami w Atenach w latach 2017-2019 pokazuje, że zdecydowana większość nieruchomości została zakupiona za dwukrotność lub nawet trzykrotność ich obiektywnej wartości.
Oznacza to w praktyce, że nieruchomości o wartości 50 000 i 100 000 euro były kupowane przez chińskich inwestorów po znacznie wyższej cenie, aby osiągnąć poziom 250 000 euro, co prawdopodobnie doprowadziło do wzrostu cen nieruchomości” – dodaje dziennikarz.
Zwraca on uwagę, że zmieniając warunki uzyskiwania złotych wiz, grecki rząd stara się zaradzić niedoborom mieszkaniowym i wysokim kosztom mieszkań, a także zwiększyć budżet państwa.
Węgry „wracają” do programu „ucha wizowego”
Od 1 lipca br. W ramach tego programu, znanego jako Guest Investor Programme, obcokrajowcy mogą uzyskać prawo pobytu poprzez inwestowanie w nieruchomości.
Rezydencję w ramach tego programu można uzyskać, kupując jednostkę nieruchomości za co najmniej 250 000 euro i nieruchomość mieszkalną za co najmniej 500 000 euro. Inną opcją oferowaną w ramach tego programu jest przekazanie co najmniej 1 miliona euro na rzecz instytucji szkolnictwa wyższego w kraju.
PE apeluje o bardziej rygorystyczne programy „złotych wiz” i całkowity brak „złotych paszportów
Obywatelstwo przez inwestycję (CBI, znane również jako „złoty paszport”) i rezydencja przez inwestycję (RBI, znana również jako „złota wiza”) to programy, w ramach których obywatele państw trzecich mogą uzyskać prawo pobytu w kraju przyjmującym lub uzyskać obywatelstwo w zamian za wkład finansowy, zgodnie z dokumentem informacyjnym Parlamentu Europejskiego.
Programy CBI i RBI są szybszym sposobem na uzyskanie zezwolenia na pobyt lub obywatelstwa w kraju UE w porównaniu z przeszkodami w uzyskaniu ochrony międzynarodowej, legalnej migracji lub naturalizacji za pośrednictwem zwykłych kanałów.
W 2021 r. Służby Badawcze Parlamentu Europejskiego opublikowały sprawozdanie z oceny europejskiej wartości dodanej na temat „Wariantów działań UE w zakresie obywatelstwa i pobytu w ramach programów inwestycyjnych”.
Zauważono w nim, że w latach 2011-2019 ponad 132 000 osób uzyskało zezwolenie na pobyt lub obywatelstwo UE w ramach programów CBI lub RBI, przy łącznej wartości inwestycji wynoszącej co najmniej 21,4 mld euro.
Parlament Europejski (PE), w oparciu o sprawozdanie, informuje, że programy te podważają zasady lojalnej współpracy, sprawiedliwości i niedyskryminacji w UE.
Narażają również państwa członkowskie na korupcję, pranie pieniędzy, zagrożenia dla bezpieczeństwa, uchylanie się od płacenia podatków, presję na sektor nieruchomości i erozję integralności rynku wewnętrznego.
W 2022 r. PE przedstawił szereg konkretnych propozycji zniesienia „złotego paszportu” i ściślejszego uregulowania programów „złotej wizy”.
Ponadto w rezolucji z 2022 r. Parlament wezwał wszystkie państwa członkowskie do natychmiastowego zakończenia programów CBI i RBI dla wszystkich rosyjskich wnioskodawców. Parlament wezwał również państwa członkowskie do dokonania przeglądu niedawno zatwierdzonych wniosków obywateli rosyjskich i zapewnienia, że żaden „obywatel rosyjski powiązany finansowo, biznesowo lub w inny sposób z reżimem Putina nie zachowa swojego obywatelstwa i prawa pobytu ani nie zostanie tymczasowo pozbawiony możliwości korzystania z tych praw”.
Ponadto Parlament zwrócił się do Komisji o ocenę i weryfikację ocen państw członkowskich oraz o zaproponowanie przepisów całkowicie zakazujących programów CBI i RBI dla obywateli Rosji objętych sankcjami UE.
Ta treść została wyprodukowana przez agencję informacyjną ELTA, która jest częścią europejskiej inicjatywy PULSE, która wspiera międzynarodową współpracę między dziennikarzami.
Do powstania tego artykułu przyczynili się Andrea Farnós z hiszpańskiego portalu informacyjnego El Confidencial i Kostas Zafeiropoulos z greckiego portalu informacyjnego Efsyn.gr.
