Premier uważa, że reformy podatkowe nałożą się na obecną i przyszłą legislaturę: kierunek podróży pozostaje ten sam

„To rozczarowujące słyszeć, jak koledzy mówią, że jeśli będą u władzy, to na pewno przeprowadzą reformę podatkową. Zastanawiam się wtedy, co jest tak fundamentalnie złego w reformie podatkowej zaproponowanej przez rząd dla tych ludzi” – powiedziała Šimonytė w wywiadzie dla Delfi.

Według polityk, reforma, która przeszła etap przedłożenia w obecnym Sejmie, została przygotowana po uwzględnieniu zaleceń Komisji Europejskiej (KE) dla Litwy od ponad dekady, które będą musiały być spełnione przez propozycje następnej kadencji.

„Niektóre z naszych konkretnych propozycji mogą się nie podobać, mogą się nie podobać rozmiary, mogą się nie podobać progi, ale wydaje mi się, że zawsze można zaproponować konkretne zmiany. Ale tych zmian nie ma, reforma jest krytykowana, a jednocześnie obiecuje się, że po wyborach będzie jakaś lepsza reforma. Zobaczymy, jak to będzie. Nadal uważam, że ostatecznie nie ma wielu innych rozwiązań niż te zaproponowane przez rząd” – powiedziała Šimonytė.

Odnosząc się do krytyki, że obecna większość rządząca wprowadziła reformę na salę plenarną zbyt późno – w drugiej połowie kadencji – premier podkreśliła, że najważniejsze jest przeprowadzenie właściwej debaty nad propozycjami.

Brakowało jej wierności partii własnej polityce

Według premier, reforma podatkowa przedstawiona obecnie w Sejmie nie została przyjęta, ponieważ niektóre partie nie trzymały się zapisów swoich programów dotyczących zmian podatkowych i nie chciały poprzeć niepopularnych rozwiązań. Ponadto, zdaniem Šimonytė, siły opozycyjne powinny ocenić, czy sprzeciwiają się, ponieważ nie są częścią rządzącej większości, czy też ich krytyka jest naprawdę konstruktywna.

„Kiedy reforma podatkowa jest krytykowana przez partie polityczne, których programy zawierają wiele przepisów – tych, które zostały zawarte w reformie podatkowej, (…) ta krytyka wygląda dziwnie i oczywiście w takiej sytuacji sama logika działań politycznych pozwala nam wybrać taktykę „kto będzie bardziej krytykował” lub że chcemy od reformy podatkowej tych rzeczy, które wydają się korzystne, więc weźmiemy to, a nie resztę” – podkreśliła.

Zapytana o to, czy w kolejnej kadencji poprze reformy proponowane przez nową większość rządzącą, np. socjaldemokratów, Šimonytė podkreśliła, że stara się być „konsekwentna” w polityce i popierać te decyzje, które mają logikę ekonomiczną.

„Nigdy nie robiłam rzeczy, które czasami robią moi koledzy politycy, że twoje stanowisko zmienia się w zależności od tego, po której stronie izby siedzisz” – powiedziała premier.

Retoryka wyborcza w debacie RRF

Mówiąc o nieotrzymaniu przez Litwę środków z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) od Komisji Europejskiej (KE), premier zapewnił, że dyskusje na temat decyzji niezbędnych do uzyskania pozostałej części funduszu wspólnotowego będą mogły być kontynuowane bardziej efektywnie po wyborach.

„Próbuje się mówić, że jest jakiś problem z funduszami RRF. Nie ma zgody co do konkretnych parametrów w planie RRF, są jasne kierunki. A kiedy lewica mówi mi, że włączenie samozatrudnionych do systemu ubezpieczeń na wypadek bezrobocia (…) jest w jakiś sposób niewłaściwe, zaczynam nie rozumieć, kim jest lewica w tym kraju” – skrytykowała niekonsekwencję niektórych partii Šimonytė.

„Myślę, że wiele z tego to retoryka wyborcza. I nie mam wątpliwości, że po wyborach będzie znacznie łatwiej wrócić do tej debaty – nawet jeśli same projekty zmienią się w porównaniu z tym, co przedstawił rząd” – powiedziała premier.

Według Šimonytė, rząd planuje złożyć drugi wniosek o płatność dla RRF do KE jesienią tego roku.
„Wszyscy bardzo koncentrują się na 4 wskaźnikach, które mamy w planie RRF, ale jest wiele innych wskaźników. Jest wiele rzeczy, które zrobiliśmy przed terminem i które pozwolą nam złożyć wniosek o płatność do Komisji” – wyjaśnił polityk.

Litwa otrzymała prawie 1,36 mld euro z RRF – 886 mln euro z części dotacyjnej i prawie 470,3 mln euro z części pożyczkowej. Obecna wartość planu wynosi 3,85 mld euro (2,3 mld euro dotacji i 1,55 mld euro pożyczek). To prawie dwukrotnie więcej niż wartość pierwotnego planu odbudowy i zwiększania odporności.

Minister finansów Gintarė Skaistė powiedziała wcześniej, że drugi wniosek o wypłatę środków z RRF dla Litwy jest wstrzymany do czasu podjęcia przez parlament decyzji w sprawie pakietu reform podatkowych. Według niej, jeśli niezbędne zmiany nie zostaną przyjęte, KE może nałożyć sankcje.

ELTA przypomina, że w ubiegłym roku, po długim oczekiwaniu, reforma podatkowa została przedstawiona przez Ministerstwo Finansów i przedłożona parlamentowi. Pakiet składał się z poprawek do siedmiu projektów ustaw, z których trzy zostały przedłożone przez Ministerstwo Ubezpieczeń Społecznych i Pracy (SADM).

Reforma miała zwiększyć podatki dla niektórych indywidualnych pracowników, zwiększyć liczbę osób, które musiałyby płacić podatek od nieruchomości, zmienić procedurę ubiegania się o niektóre świadczenia i wprowadzić minimalny zasiłek dla bezrobotnych, ale reforma utknęła w martwym punkcie.

Chociaż cały pakiet został zatwierdzony po przedłożeniu w czerwcu, Rada Koalicyjna pod koniec sierpnia zgodziła się kontynuować dyskusję nad kontrowersyjną reformą podatkową w oddzielnych etapach.

W październiku podatek od nieruchomości został ponownie rozpatrzony i zatwierdzony na etapie dyskusji, przy poparciu kilku socjaldemokratów, ale bez poparcia partnerów koalicyjnych, „wolnych strzelców”.

Liderka socjaldemokratów, Vilija Blinkevičiūtė, obiecuje wdrożenie reformy podatkowej i restrukturyzację systemu w następnej kadencji parlamentu. Według niej podatki muszą być zrozumiałe i sprawiedliwe dla wszystkich oraz muszą być pobierane w wystarczających kwotach, aby usługi publiczne były dostępne.

V. Blinkevičiūtė uważa, że chce, aby reforma podatkowa została wdrożona w pierwszym roku następnej kadencji parlamentu. Według niej, socjaldemokraci, otrzymawszy zaufanie wyborców, wkrótce rozpoczną prace nad tą kwestią.